DİBİDELİK HAN

Türkiye Selçuklu Dönemi eseri.

Arşiv Belgelerine Göre Dibidelik Han

Dibidelik Han, Konya-Beyşehir yolu üzerinde, Hocacihan köyünü Beyşehir yönünde geçince, birkaç km ilerdeki askerî kışlanın girişindedir. Altınapa Hanı* güzergâhında, Konya-Beyşehir istikametine giden kervanlar için yaptırılmıştır. Esas adı bilinmediği için tahmini olarak yakınında bulunduğu köyden dolayı Hocacihan Hanı; Akyokuş’un başlangıcında yer aldığı için de Akyokuş Hanı denmiştir. Osmanlı Devri belgelerinde adı Dibidelik Han olarak geçmektedir.

Kitabesi bulunmadığından inşa tarihi belli değildir. Bazı sanat tarihçiler, hanı XIII. yüzyıl sonlarıyla XIV. yüzyıl başlarına tarihleseler de 1201-1202’de tescil ettirilen Altunapa Hanı ile ilgili vakfiyede “Konya ile Gorgorum arasındaki yolda Tebrizli Tacir Hacı Bahtiyar b. Abdullah adlı birisinin bu kervansarayı yaptırdığı” kaydına göre han, XII. yüzyılın ikinci yarısında inşa edilmiş olmalıdır. Dibidelik Han’ın aslını koruyabilmiş orijinal bölümleri, buranın Anadolu’daki ilk Selçuklu hanlarından biri olduğuna işaret etmektedir.

Dibidelik Han’a dair Altun-Aba vakfiyesi dışında Selçuklu kayıtlarına şimdiye kadar rastlanmamıştır. Osmanlı Dönemine ait en eski kayıt ise, 20 Ağustos 1701 tarihli Hacı İbrahim vakfiyesidir. Bu vakfiye ile hana zengin vakıflar tahsis edilmiş; bakım ve onarımına vakfın gelirlerinden sarf edilmesi şart olarak konmuştur. Han, bundan sonra çok sık tamir edilmiştir. 1940’lı yıllara kadar hizmete açık olan Dibidelik Han, 2009-2010 yıllarında restore edilmiştir.

Dibidelik Han (A. Kuş)

YUSUF KÜÇÜKDAĞ

BİBLİYOGRAFYA

  • Konyalı, Aksaray Tarihi, 1974, 1138; Konyalı, Konya Tarihi, 1964, 1095; Baş, 1989, 55-56; Turan, 1978; Ünal, 1978, 492; Küçükdağ, 1993a, 79-81; a. mlf., 1994, 127-148; KŞS, 39/56; 46/266; 51/279; VAD, 2178/488; 2176/423; KTKBM, Kütük Nu. 1296, pafta 25, parsel 1296.