DURSUNOĞLU CAMİİ

(Tahir Paşa Camii) Karamanoğulları Dönemi eseri.

Konya il merkezinde, Alâeddin Tepesi’nin güneyinde, Şeker Furuş Mahallesi’nde yer alan caminin kesin yapım tarihi bilinmemektedir. Yapının, adına yapıldığı Dursun Fakih’in yaşadığı dönem ve yapının yapım tekniği göz önünde bulundurularak XIV. yüzyıl sonlarında yaptırıldığını söyleyebiliriz. Cami giriş kapısı üzerindeki kitabe (H 1306) 1888-1889 yılında Mecidiyeoğullarından Tahir Paşa ve Ali Bey tarafından yapılan onarımı belirtmektedir.

Cami bugün alçak bir duvarla çevrilmiş bahçe içerisindedir. Kuzey cephe önünde yer alan son cemaat revakı dört devşirme sütun üzerinde üç kubbeli olarak yapılmıştır. Son cemaat revakı doğu cephede camiden 35 cm taşkınlık yapmaktadır. Giriş aksının iki yanı sekilerle yükseltilmiştir. 8x8 m ölçüsündeki kare planlı harim mekânı tonoz bingiler üzerinde kubbe ile örtülmüştür. Tonoz bingiler kademeli olarak yapılmıştır. Büyük Tonoz binginin içerisinde altta küçük bir tonoz bingi daha bulunmaktadır. Büyük tonoz bingi ile kare mekân önce sekizgene, üst sıradaki küçük tonoz bingilerle on altıgene dönüştürülmekte, basit taş silmeyle kubbeye geçilmektedir. Kare mekân doğu ve batıda bir; kuzey ve güneyde iki dikdörtgen alt pencereyle aydınlatılırken, doğu, batı ve güneye açılmış birer tepe penceresi bulunmaktadır. Kıble yönünde muhdes mihrap yer alır.

Gördüğü onarımlar ve yapılan eklerle caminin özgün görüntüsü bozulmuştur. Demir profillerden yapılmış muhdes camekânla kapatılmış olan son cemaat revakı cami kütlesinden 40 cm kadar yüksek tutulmuş olup, üç yöne sivri kemerlerle açılmaktadır. Sekizgen bir kasnakla çevrilmiş olan kubbenin üzerinde dörtgen çıkıntılar bulunmakta iken bugün çimento harçla sıvanmıştır.

Caminin güneybatı köşesinde yer alan minarenin kübik kürsüsünün köşeleri, üçgen pahlarla sekizgene dönüştürülmekte, yüksek bir kaval silmeyle çokgen planlı gövdeden, içbükey çokgenlerle genişletilen taş şebekeli şerefeye geçilmekte, çokgen petek ve basık bir külahla bitirilmektedir. En üstte alem yer almaktadır.

Cami altta taş, üstte tuğla ile yapılmıştır. Taş malzeme, duvarlarda moloz taş şeklindeyken son cemaat revakının cephelerinde ve minarenin alt bölümünde kesme taş biçimindedir. Son cemaat revakının sütunları altlık ve başlıkları devşirme malzemedir. Kemer gergileri ve hatıllar ahşaptan yapılmıştır.

Cami genelde süssüzdür Malzemenin doğal görüntüsü içinde, mimari elemanların düzeniyle süs oluşturulmak istenilmiştir.

Dursunoğlu Camii (A. Kuş)

OSMAN NURİ DÜLGERLER

BİBLİYOGRAFYA

  • Dülgerler, 2006, 89-90; Karpuz, Envanter, 2009, I/139-141; Konyalı, Konya Tarihi, 1964, 345-350.