ESENLİ (ESENLÜ) MAHALLESİ

Tarihî bir mahalle.

Konya’nın doğusunda, Babıaksaray Mahallesi’nin güneyinde ve Mevlâna Dergâhı’nın batısında yer alan mahallenin kesin sınırları bilinmemektedir. Esenlü/Esenli Mahallesi’nin XX. yüzyıl ortalarına doğru ortadan kalktığı tahmin edilmektedir.

Mahallenin Yavuz Sultan Selim dönemi mahalle listelerinde adı geçtiği gibi, Kanuni döneminde mahalle on bir hane ve on iki neferden ibarettir. III. Murat döneminde ise mükellef sayısı yirmi sekizdir. Bundan mahallenin küçük bir mahalle olduğu anlaşılmaktadır.

1847-48 yılı Temettüat Defterine göre mahalle beş gurupta yirmi yedi mükellef olarak vergilendirilmiştir. Ödenen en yüksek verginin 95, en düşük verginin ise 12,5 kuruş olduğu göz önüne alınırsa mahallenin ekonomik açıdan pek gelişmediği anlaşılmaktadır. Hacı Arızade Hüseyin, Şehrizade Hacı Mehmet, Kasımzade Mustafa, Ekmekçi Mevlüt ve Leblebici Mehmet mahalle sakinlerinden bazılarıdır.

Esenli Mahallesi Mescidi, Mevlâna Caddesi üzerinde bugünkü Şifa Lokantası’nın doğu köşesinde, Esenli Çeşmesi de mescidin karşısında idi. Cadde açılırken mescit ve çeşme ortadan kaldırılmıştır. Eski İş Bankası’nın yerinde bulunan Hacı Kaymak Mescidi de aynı vesile ile aynı yıllarda yıkılmıştır.

1935 yılında yapılan mahalle düzenlemelerinde Babıaksaray, Esenlü ve Pürçüklü mahalleleri Esenlü adı altında birleştirilmiş; fakat daha sonraki bir düzenleme ile Esenlü Mahallesi, Pürçüklü Mahallesi’ne dâhil edilerek ortadan kaldırılmıştır. Cumhuriyet’in ilk yıllarında tamamen meskenlerden oluşan ve Konya’nın tanınmış şahsiyetlerinden pek çoğunun meskûn olduğu mahalle, 1950’li yıllardan itibaren işyerleri ile dolmuştur.

Şeriye sicillerinde mahalle mescidiyle ilgili kayıtlar vardır. 11 Temmuz 1656 tarihli bir şeriye sicili kaydı, Esenlü Mahallesi Mescidi’nin imamet beratı ile ilgilidir. Bu da XVII. yüzyıl başlarında mescidin mevcudiyetini göstermektedir.

 

Esenli Mahallesi haritası

MEHMET ALİ UZ

BİBLİYOGRAFYA

  • KŞS (Sak), 2003, 430; Es, MKA, I/78; Konyalı, Konya Tarihi, 1964, 147, 252, 259; Önder, 1971, 293; Ekekon, 04.07.1935; Sarıköse, 2011, 159-160; Necati Çekirdekçi (d. 1926) ile yapılan 15.01.2011 tarihli görüşme.