Karatay ilçesi, Fakih Dede Mahallesi’nde, Fakih Dede Türbesi’nin yakınında yer aldığı için bu isimle adlandırılmıştır.
Sivri kemerli, düz saçaklı, tek lüleli bir sokak çeşmesidir. 3,20 m yüksekliğinde, 2,36 m genişliğinde ve 0,91 m kalınlığındaki çeşme, taş malzemeden inşa edilmiştir. Süslemesiz sade çeşmenin kemeri, gri ve beyaz renkli taşların dönüşümlü olarak kullanılması ile örülmüştür. Çeşmenin ayakları kemer başlangıcı seviyesinde yatay silme takımları ile hareketlendirilmiş; lülenin üzerinde ise yarım daire kemerli bir taslığa yer verilmiştir.
Yayınlarda ayna taşının üzerinde yer alan iki satırlık talik hatlı tamir kitabesine göre 1289/1872 yılında esaslı bir tamir gördüğü belirtilmektedir. Ancak günümüzde bu kitabe yerinde bulunmamaktadır.
Çeşmenin nesih hatlı inşa kitabesi ise sağ tarafına yerleştirilmiştir. Son mısraı ebcet hesabı ile 963/1555 tarihini veren çeşmenin Akçeşme’yi de yaptıran Konya Valisi Ali Paşa tarafında yaptırıldığı anlaşılmaktadır.
Tek cepheli ve bağımsız olarak tasarlanan çeşme son yıllarda özgün yerinden kaldırılarak bugünkü yerine taşınmıştır. Hâlen kullanılan çeşme, tescilli olup Belediyenin mülkiyetindedir.
Fakih Dede Çeşmesi
