AHIRLI

İç Anadolu Bölgesi’nin güneyinde Konya’ya bağlı bir ilçedir. Güneyde Antalya, doğuda Bozkır ve Akören, batı ve kuzeybatısında Yalıhüyük, Suğla Gölü ve Seydişehir ile sınırlıdır. Konya’ya Bozkır üzerinden 137 km, Seydişehir üzerinden 130 km, Akören güzergâhından 100 km uzaklıktaki Ahırlı ilçesi, 353 km² yüzölçümüne sahiptir. İlçe merkezi, Suğla Gölü’nün doğusundan itibaren yavaş yavaş yükselen bir set üzerinde kurulmuştur. Güneyinde Toroslar uzanır. İlçe sınırları içerisinde Torosların kuzeyinde ve eteklerinde çeşitli yaylalar mevcuttur. Aşağı Yayla (Bademli Yaylası), Erdoğan Köyü Yaylası, Bartlı, Sülek, Gölcük, Karacakuyu, Aşağı ve Yukarı Sazak, Kayacık, Çiftlik bahar aylarında bazılarına hâlâ göçün sürdüğü bu yaylalardandır.

I. COĞRAFYASI

Ahırlı İlçesi 37-38 enlem, 32-33 boylam daireleri arasında yer alır. Denizden yüksekliği 1.200 metre, yüzölçümü 49.000 hektar olup, 5.610 hektarı tarıma elverişli, 30.023 Hektarı çayır ve mera arazisi, 12.992 hektarı orman arazisi, 90 hektarı ürün getirmeyen arazidir.

İlçenin kurulduğu yer engebelidir. Yerleştiği alan sağlam kalkerlerden oluşmuştur. Deprem haritasında 4. dereceli deprem bölgeleri içerisinde gösterilmektedir.

Dağları

Ahırlı ilçesinin sınırları içerisindeki dağları birbirinden ayırmak oldukça zordur. Dağlar âdeta birbirlerine kenetlenmiş bir şekildedir. En yüksek dağları Antalya il sınırını belirleyen Cilhana ve Akdağlardır. Buradan itibaren Ahırlı yerleşim merkezine doğru yaklaştıkça alçalan şu dağlar sıralanmaktadır: Belen, Yukarı Kızlar Pınarı, Aşağı Kızlar Pınarı, Çardak Alanı, Adurga, Karayol, Aşağı Sazak, Karanlık Dere, Cevizli Sazak, Bartlı Üstü, Erenler, Sarı Kızlar, Kaygısızlar, Hebilcik, Sivri, Kızılca Yamaç, Belik İledin (Belikli Ladin), Asarcık, Keterez, Cıtlıklı, Güney, Deve Avnağı, Söbüce Ova, Kızıltaş, Karakuz, Çakılyaka, Sivri, Gâvur Öreni, İngilli Yazı ve Koca Çal.

Akarsu, Göl ve Göletleri

İlçe sınırları içerisinden geçen bir akarsu yoktur. Yalnız, ilçeye bağlı Akkise kasabası ve Balıklava köyü arazilerinden Beyşehir Kanalı geçerek, Apa Barajı’na dökülür.

Yörenin en büyük ve en meşhur gölü olan Dipsiz Göl ve Sülüklü Göl (krater gölü) yan yana muhteşem güzellikleriyle insanı kendine çeker. Su seviyesi sürekli aynı olan Dipsiz Göl, bu özelliğiyle araştırmacıların ilgisini çeken bir araştırma sahasıdır. Bugüne kadar derinliği ölçülememiştir. 200 m çapındaki göl Nilüfer çiçekleriyle kaplıdır.

Mesire Alanları

Ahırlı ilçesinin mesirelikleri oldukça fazla olmasına rağmen, konumlarının uzak, yollarının sapa ve bakımsız olması sebebiyle çok bilinmemektedirler. Aşağı Sazak, Yukarı Sazak ve Sülek yaylaları bu güzel mesireliklerdendir.

İklimi

İlçenin iklimi İç Anadolu ve Akdeniz iklimlerinin özelliklerini taşır.

Nüfusu

Ahırlı Konya’nın en çok göç veren yerleşim yerlerinden biridir. Bu sebeple nüfusu her geçen yıl biraz daha azalmaktadır. 2015 yılı TÜİK verilerine göre Ahırlı ilçesinin nüfusu 4.545’tir. Bu nüfusun 2.187’sini erkekler, 2.358’ini de kadınlar oluşturmaktadır.

İlçenin 2017 yılı toplam nüfusu ise 4598’dir.

II. TARİHİ

İlk Çağda Ahırlı ve Antik Kalıntıları

Ahırlı’nın antik tarihi Bozkır’ın antik tarihinden ayrı düşünülemez. Çünkü Bozkır ve civarını içine alan Isauria Devleti’nin sınırları, Bozkır, Ahırlı, Yalıhüyük, Akseki, Gündoğmuş, Hadim, Taşkent, Sarıveliler, Başyayla ve Ermenek ilçelerini de kapsamaktadır.

Günümüzde Ahırlı ve yakın çevresinde birçok Isauria yerleşmeleri bulunmaktadır. Ahırlı merkez, Aliçerçi, Büyüköz, Küçüköz ve Kayacık köyleriyle, antik dönemde Sedaseis olarak bilinen Akkise kasabasında birçok antik malzeme görülmektedir. Bunlardan bir kısmı Ahırlı Parkı’nda ve Belediye Bahçesi önünde sergilenmektedir. Ayrıca bu döneme ait birtakım antik parçalar, Ahırlı merkezindeki okul, cami, ev ve çeşme duvarlarında devşirme yapı malzemesi olarak kullanılmıştır. Yine merkezde son yirmi beş-otuz yıl öncesine kadar izlerine rastlanan bir hamam kalıntısı bugün maalesef tamamen yok edilmiştir. Büyüköz köyünde ele geçen yazıtlı bir mimari parça üzerindeki yazıt ifadeleri bölgede faaliyet gösteren bir taş ustasının adını vermesi bakımından önemlidir.

Kayacık köyü, kendi adını alan bir höyük üzerine kurulmuştur. Höyükte MÖ ikinci bin seramik örneklerine rastlanmaktadır. Ahırlı civarındaki kalıntıların pek çoğu MS I ve II. yüzyıllara aittir.

Ahırlı, Isauralıların batı komşusu Homonadların sınır bölgesinde yer almaktadır. MÖ 6 yılında Roma-Homonad savaşları sırasında yapılan Via Sebaste yol şebekesinin bir kolu da Suğla Gölü’nün kuzeyinden geçerek Ahırlı üzerinden Isaura’ya ulaşmaktadır (bk. Bozkır/İlk Çağda Bozkır*).