Günümüzde Meram ilçesi, Karakurt Mahallesi’nde, Eski Buğday Pazarı’nın güneyinde yer alan han, XVII. yüzyıl sonlarına doğru yeniçeri çavuşlarından Abdülfettah Ağa tarafından yaptırılmıştır. Han, fevkani ve tahtani odalar, avlu ve ahırdan oluşmakta idi.
Abdülfettah Çavuş, 25 Ağustos 1701 tarihli vakfiyesine göre hanın gelirinin yarısını, bölgede pek çok dükkân ve gayrimenkulü mescit iken camiye çevirdiği Hacı Fettah Camii’ne vakfetmiştir. Vakfiyenin tanzim yılı 1701 olduğuna göre hanın bu tarihten önce yaptırılmış olmalıdır.
Vakfiye tarihi dikkate alındığında bazı kaynaklarda Hacı Fettah Camii’nin 1712 yılında yaptırıldığı şeklinde gösterilmesi bir zühul eseri olmalıdır. Aynı şekilde hanın yanında bulunan medresenin yapım yılı olarak da aynı yıl gösterilmiştir.
Hanın yanındaki medrese zamanla harap olmuş, daha sonra Abdülkadir Efendi’nin babası Ali Efendi veya Abdülkadir Efendi’nin kendisi tarafından yeniden ihya edilmiştir. Bu tarihten itibaren han ve medrese Abdülkadir Efendi’nin unvanı olan Gevraki adıyla anılmaya başlamıştır. Günümüzde de han bu isimle bilinmektedir.
27 Mart 1717 ve 3 Ocak 1724 tarihli kadı sicillerinden anlaşıldığına göre Abdülfettah Çavuş Hanı’nın bitişiğinde Valide Hanı bulunmaktadır. Valide Hanı’nın 1660’lı yıllara ait sicillerde adı geçtiğine göre han, Abdülfettah Çavuş Hanı’ndan önce yaptırılmış olmalıdır. Bölgede yer alan Çukur Han da bu iki hanın yakınındadır.
Yapı, han olarak kullandığı yıllarda, ortada büyük bir avlu, kenarlarında da konaklama odaları mevcuttu. Avlunun ortasındaki kuyusu ile Taş Han’a benzerlik gösterir.
Gevraki Hoca’nın torunlarına ait olan handa, günümüzde çeşitli zanaat ehlinin dükkânları yer almaktadır.
.jpg)
Gevraki Hanı'nın içinden bir görünüm (1988)
