KENAN DEDE YANIK CAMİİ

Osmanlı Dönemi eseri.

Karatay ilçesi, Sedirler Caddesi ile Hacı Hasan Başı Caddesi’nin birleştiği köşede, Aliyenler Mezarlığı’nın kuzeybatısında yer alan yapı, dikdörtgen planlı bir harim, harimin kuzeyine sonradan eklenmiş bir ara mekân ve ahşap minareden oluşmaktadır. Bugünkü yapı, XX. yüzyılın başlarında yaptırılmıştır. Ancak aynı yerde 1646 yılında, Kenan Dede Mescidi olarak anılan bir yapının varlığı bilinmektedir.

Dıştan dışa 11,50x22,05 m ölçülerindeki dikdörtgen planlı yapı, mihraba dikey istikamette uzanmaktadır. Subasmanı seviyesine kadar moloz taş, beden duvarları ise kerpiç malzemeden yığma tekniğinde inşa edilen caminin üzeri dıştan kırma çatı örtülüdür.

Caminin kuzeyine sonradan eklenmiş son cemaat mahalline çift kanatlı bitkisel bezemeli kapıdan geçilerek girilmektedir. Harim, her birinde dört ahşap direğin yer aldığı iki sütun sırasıyla üç sahına ayrılmıştır. Ortadaki sahın yan sahınlara göre daha geniş ve yüksek tutulmuştur. Harim güneyde altta ve üstte iki, doğuda altta ve üstte dörder, batıda altta üç üstte dört ve kuzey cephede iki pencere ile aydınlatılmıştır. Son cemaat mahallinde altta ve üstte üçer olmak üzere toplam altı pencere bulunmaktadır.

Yarım daire planlı niş çevresinde gelişen “Ters U” biçimli dikdörtgen mihrap alçı malzemeden yapılmış olup, caminin süsleme programı açısından en yoğun alanıdır. Ahşap minber, sonradan eklenmiştir.

Girişin doğusunda, son cemaat yerindeki kuzey duvara dayalı bir merdivenle çıkılan mahfil, harimin kuzey tarafında 9,80x4,15 metrelik bir alanı kaplamaktadır.

Minare, yapının güneydoğu köşesindedir. Ahşap minarenin şerefe korkuluğu kafes tekniğinde yıldız ve sekizgen motiflerle süslenmiştir.

Kesin bir kayıt olmamakla birlikte halk arasında Beylikler Devrine tarihlenen Kenan Dede Yanık Cami, Sedirler Hatıp, Hacı Veyis Camii ve Mecidiye camileri gibi Geç Osmanlı Dönemine tarihlenen orta ölçekli bir mahalle camisidir. Son yıllarda büyük çaplı bir onarım gören cami, hâlen ibadete açıktır.

Kenan Dede Yanık Camii

MUSTAFA ÇETİNASLAN

BİBLİYOGRAFYA

  • Çetinaslan, 2005, 42-45; Altun, 2009, 155-158; Konya Envanteri, 2010, 170-171; Duran vd., 2006, 241; Karpuz, Envanter, 2009, I/209-211; Muşmal, 2000, 35.