Konya’da doğdu. Babası Mahmut Efendi; dedesi, İstanbul’un tanınmış yerli ailelerinden birine mensup ve sarayın kurşuncubaşısı Ethem Efendi’dir. Konya’ya sürgün edilen Ethem Efendi, Konya’da kalır ve buraya yerleşir.
İlk tahsilden sonra 1895’te Konya İdadisine başlayan İbrahim Aczi, bu arada özel hocalardan Arapça, Farsça; Avusturyalı Mösyö Şilezinger’den de resim dersleri aldı. 1900 yılında açılan imtihanı kazanarak Mülkiye Mektebine giren İbrahim Aczi, öğrenciliğinin birinci yılı sonunda, Sultan Abdülhamit yönetimine karşı olması yanında, bulundurulması suç sayılan Mithat Paşa’nın “Savunma Nutku”nu da yatağının altında yakalatınca memleketi Konya’ya sürgün edildi.
Konya’daki sürgünlüğü sırasında da Sultan Abdülhamit’e muhalifliğini sürdüren İbrahim Aczi, “hürriyet sürgünleri” diye tanınan Ebüzziya Tevfik ve Ziya Gökalp ile ilişki kurdu. Faaliyetleri haber alınınca da nahiye tahrirat kâtibi olarak Konya’dan uzaklaştırıldı. 1907’de Karaman maliye kâtipliği, rüştiye edebiyat ve Farsça öğretmenliği, nahiye müdürlüğü gibi görevlerden sonra memuriyetinin onuncu yılında, öğretmenlik mesleğinde karar kıldı. Otuz beş yıllık hizmetten sonra da 1936 yılında emekli oldu.
Edebiyat ve folklor çalışmalarına 1909 yılında başlayan İbrahim Aczi, Konya’nın âdet ve gelenekleriyle yaşayıp gördüklerini, duyduklarını not etmiş; böylece dil, edebiyat, tarih ve folklor alanında hazırladığı pek çok eseri, altmış beş yıllık yazı hayatında, Babalık, Ekekon, Şehir Postası, Yeni Konya, Yeni Meram ve Işık gazetelerinde yayımlamıştır. Pek çoğu gazete tefrikası olarak kalan şiir, biyografi, hatıra, tarih ve edebiyata dair yirmiden fazla eserinden basılanlar şunlardır: Âşık Şem’i Konuşuyor/Hayatı Eserleri, Mevlâna ve Ruh-ı Mesnevi (açıklamalı çeviri), Tercümeler ve Fikirler (Mevlâna ve Hayyam’ın eserleri üzerinde yapılan yanlışların açıklaması), Hayal Bahçesi (şiirler), Konya Mezar Folkloru.
9 Ağustos 1965 tarihinde, günümüzde, Şükran Mahallesi sınırları içerisindeki Karahafızlar Sokağı’ndaki evinde vefat eden İbrahim Aczi, Üçler Mezarlığı’nda metfundur. Ona ait bütün defter ve dosyalar ölümünden sonra ailesi tarafından Yusufağa Yazma Eserler Kütüphanesi’ne bağışlanmıştır.
Semiye Hanım’la evli olan İ. Aczi Kendi, aralarında ünlü eğitimci Havfi Kendi ile şair, yazar ve udi A. Cenap Kendi’nin de bulunduğu üçü erkek, üçü kız altı çocuk babası idi.
İbrahim Aczi Kendi
