Karatay ilçesi, Hacı Hasan Mahallesi, Hacı Hasanbaşı Caddesi üzerinde yer alır. Kuzey-güney doğrultusunda uzanan dikdörtgen planlı mezarlık, 22.500 m2lik bir alanı kaplamaktadır. Çevre duvarı kuzeyde bir kısmı moloz taş örgülü, cadde üzerindeki kısımlar ise beton malzemeyle yapılmış olup, dıştan andezitle kaplanmıştır. Duvarın üzerine demir parmaklıklar yapılmıştır. Mezarlığın güney, kuzeydoğu ve kuzeybatıda olmak üzere üç giriş kapısı bulunmaktadır. İç kısımda düzenli yollar mevcuttur. Muhtelif yerlerde çeşmeleri bulunan mezarlık yeşil bir görünüm arz eder. Zemin yabani otlarla kaplıdır. Mezarlığın güney giriş kapısının yanında bekçi kulübesi yer almaktadır. Korunması ve bakımı bekçi tarafından sağlanmakta ve defin işlemine devam edilmektedir.
Tarihî mezar taşlarında kullanılan malzeme Sille ve Gödene taşlarıyla mermerdir. Mezar taşlarında form olarak üçgen alınlık, yarım daire, sivri ve dilimli kemer, güneş kursu biçimli ve değişik tepelikler, sarıklı, fesli ve kavuklu başlıklar kullanılmıştır. Mezarların çoğunlukla hem baş hem ayak taşı bulunur. Bunlar bazen doğrudan toprağa bazen de bir kaide üzerine yerleştirilmiştir. Üzerinde yazı bulunmayan kabaca şekillendirilmiş büyük boyutlu taşlar da mevcuttur. Mezar taşları sülüs, nesih, rika ve talik hatlarıyla kabartma tekniğinde yazılmıştır. Bazı mezar taşlarında yazılar kartuş içerisine alınmıştır. Bir kısmında ise kitabenin etrafı dilimli kuşatma kemeri ile çevrelenmiştir. Tarihî mezar taşlarının bir kısmı kırılmış, bir kısmı toprağa gömülmüş, özellikle Sille taşından yapılanların yazıları okunamayacak derecede tahrip olmuştur. Mezar taşlarında süsleme olarak daha çok servi motifleri ve geç dönem özelliği taşıyan istiridye kabuğu motifi ile enginar motifleri görülür.
Cumhuriyet Dönemi mezar taşlarında ise mermer ve beton malzeme kullanılmış; hem baş hem ayak taşının bulunduğu çerçeveli mezar tipi tercih edilmiştir. Bazı mezarlarda ayak taşı yerine kuşların su içmeleri için suluk yapılmıştır. Baş taşlarında daha çok güneş kursu biçimli tepelik, dilimli kemer, fes, sikke ve çeşitli sarıklı başlıklar, ayak taşlarında ise dilimli kemer, sivri kemer ya da üçgen alınlık görülmektedir. Bazı mezar taşlarının kitabeleri hem Arap hem Latin alfabesiyle yazılmıştır. Bu dönemde yazı kazıma tekniğindedir. Sille taşından yapılan mezar taşlarının bir kısmında kitabelik bölümü mermere yazılmış ve Sille taşının içine monte edilmiştir. Mezarlığın bazı bölümlerinde aile mezarlıkları oluşturulmuştur. Mezar taşlarında süsleme motifi olarak gül, lale, kıvrım dallar ve stilize servi motifi yaygındır. Bir mezar taşında ise buğday başakları dikkati çekmektedir.
Mezarlığa ismini veren Yediler’in mezarları, mezarlığın batısındadır. Bu yedi kişinin mezarı bir duvarla çevrelenmiş ve üzerine demir parmaklık yapılmıştır. Burada yatan yedi kişinin kim olduğu ve mezarlarının ne zaman yapıldığı bilinmemektedir.
Mezarlıkta görülebilen en eski mezar taşı 1209/1795 tarihlidir. Ancak toprağa gömülen ve tarihi okunamayan mezar taşları da düşünülerek mezarlığın XVIII. yüzyıl ortalarından itibaren kullanıldığı söylenebilir.
Karatay ilçesi, Hacı Hasan Mahallesi, Hacı Hasanbaşı Caddesi üzerinde yer alır. Kuzey-güney doğrultusunda uzanan dikdörtgen planlı mezarlık, 22.500 m2lik bir alanı kaplamaktadır. Çevre duvarı kuzeyde bir kısmı moloz taş örgülü, cadde üzerindeki kısımlar ise beton malzemeyle yapılmış olup, dıştan andezitle kaplanmıştır. Duvarın üzerine demir parmaklıklar yapılmıştır. Mezarlığın güney, kuzeydoğu ve kuzeybatıda olmak üzere üç giriş kapısı bulunmaktadır. İç kısımda düzenli yollar mevcuttur. Muhtelif yerlerde çeşmeleri bulunan mezarlık yeşil bir görünüm arz eder. Zemin yabani otlarla kaplıdır. Mezarlığın güney giriş kapısının yanında bekçi kulübesi yer almaktadır. Korunması ve bakımı bekçi tarafından sağlanmakta ve defin işlemine devam edilmektedir.
Tarihî mezar taşlarında kullanılan malzeme Sille ve Gödene taşlarıyla mermerdir. Mezar taşlarında form olarak üçgen alınlık, yarım daire, sivri ve dilimli kemer, güneş kursu biçimli ve değişik tepelikler, sarıklı, fesli ve kavuklu başlıklar kullanılmıştır. Mezarların çoğunlukla hem baş hem ayak taşı bulunur. Bunlar bazen doğrudan toprağa bazen de bir kaide üzerine yerleştirilmiştir. Üzerinde yazı bulunmayan kabaca şekillendirilmiş büyük boyutlu taşlar da mevcuttur. Mezar taşları sülüs, nesih, rika ve talik hatlarıyla kabartma tekniğinde yazılmıştır. Bazı mezar taşlarında yazılar kartuş içerisine alınmıştır. Bir kısmında ise kitabenin etrafı dilimli kuşatma kemeri ile çevrelenmiştir. Tarihî mezar taşlarının bir kısmı kırılmış, bir kısmı toprağa gömülmüş, özellikle Sille taşından yapılanların yazıları okunamayacak derecede tahrip olmuştur. Mezar taşlarında süsleme olarak daha çok servi motifleri ve geç dönem özelliği taşıyan istiridye kabuğu motifi ile enginar motifleri görülür.
Cumhuriyet Dönemi mezar taşlarında ise mermer ve beton malzeme kullanılmış; hem baş hem ayak taşının bulunduğu çerçeveli mezar tipi tercih edilmiştir. Bazı mezarlarda ayak taşı yerine kuşların su içmeleri için suluk yapılmıştır. Baş taşlarında daha çok güneş kursu biçimli tepelik, dilimli kemer, fes, sikke ve çeşitli sarıklı başlıklar, ayak taşlarında ise dilimli kemer, sivri kemer ya da üçgen alınlık görülmektedir. Bazı mezar taşlarının kitabeleri hem Arap hem Latin alfabesiyle yazılmıştır. Bu dönemde yazı kazıma tekniğindedir. Sille taşından yapılan mezar taşlarının bir kısmında kitabelik bölümü mermere yazılmış ve Sille taşının içine monte edilmiştir. Mezarlığın bazı bölümlerinde aile mezarlıkları oluşturulmuştur. Mezar taşlarında süsleme motifi olarak gül, lale, kıvrım dallar ve stilize servi motifi yaygındır. Bir mezar taşında ise buğday başakları dikkati çekmektedir.
Mezarlığa ismini veren Yediler’in mezarları, mezarlığın batısındadır. Bu yedi kişinin mezarı bir duvarla çevrelenmiş ve üzerine demir parmaklık yapılmıştır. Burada yatan yedi kişinin kim olduğu ve mezarlarının ne zaman yapıldığı bilinmemektedir.
Mezarlıkta görülebilen en eski mezar taşı 1209/1795 tarihlidir. Ancak toprağa gömülen ve tarihi okunamayan mezar taşları da düşünülerek mezarlığın XVIII. yüzyıl ortalarından itibaren kullanıldığı söylenebilir.
Ahmet Dede Yediler Mezarlığı'ndan bir görünüm
