KONYA GAZETECİLER CEMİYETİ

Konya’da gazeteciler tarafından kurulan ilk meslek örgütü.

Konya Gazeteciler Cemiyeti, 1 Ağustos 1950’de kurulmuştur. Ahmet Yavuz, Suad Abanazır, Fakih Özfakih, Feyzi Halıcı, Mehmet Önder, Sabit Günbay ve Namık Ayas’tan oluşan kurucular kurulunun 1 Ağustos 1950 tarihinde yaptığı ilk toplantıda başkanlığa Namık Ayas, yönetim kurulu asil üyeliklerine Sofu Tuğrul, Celalettin Kişmir, Besim Ergun ve İbrahim Karayılmaz; yedek üyeliklere ise Ahmet Yavuz, Muzaffer Meriç, Edip Yılmaz ve Nazım Ermaral seçilmiştir.

15-18 Ağustos 1950 tarihleri arasında Selçuk gazetesinde yayımlanan ana nizamnamesinde cemiyetin amaçları şöyle sıralanmıştır: “Basın mesleğinin temsilcisi olmak; basın mesleğine ait hak ve vazifelerde mesleğin haysiyet ve şerefini ve nezahetini korumak ve gelişmesine gayret etmek; vatan ve millet menfaatleri uğruna çalışmak, içtimai hayatımızın gelişmesine gayret etmek; basın mensuplarının kendi meslekleri içinde gerek manen inkişaflarını ve terakkilerini sağlamak, gazeteciliği meslek hâline getirmek; Cemiyet’in ve Cemiyet üyelerinin, mevzuat dâhilinde hak ve menfaatlerini korumak; yazarlarla gazete sahipleri arasında samimi iş birliği kurmak ve vaki olacak ihtilafları taraflardan birinin müracaatı üzerine halle çalışmak; çevrenin kalkınması ile ilgili mesele ve davaları en faydalı şekilde basına aksettirmeğe gayret etmek; basın mensuplarına yardımlar sağlamak ve meslektaşlar arasında yaklaşmayı temin eylemek, içtimai hayat şartlarını düzenlemek; Cemiyet mensuplarına memleket içinde ve memleket dışında yapacakları seyahatlerde kolaylıklar temin etmek ve mesleki temaslar sağlamak; Cemiyet’in maksat ve gayesinin tahakkuku için icabında yayınlar yapmak; Cemiyet mensupları için de “yardım sandığı”, “tekaüt sandığı”, “işsizlik sandığı” ve bunlara mümasil teşekküller kurmak.”

Cemiyet’in kurulması, dönemin Konya gazetelerinden Yeni Konya ve Selçuk gazetelerinde olumlu karşılanırken, Babalık gazetesi ve özellikle de Afif Evren’den cemiyet üyelerinin çoğunluğunun memur oluşları sebebiyle ağır eleştiriler almıştır. Babalık ve Afif Evren’in Cemiyet yönetimine muhalefeti, gazetenin sütunlarında uzun bir süre devam etmiştir.

KGC, kuruluşunun üzerinden yirmi ay geçtikten sonra tarihinin ilk ciddi bölünme tehlikesiyle karşılaşmıştır. DP’li Belediye Başkanı Rüştü Özal ile Yeni Meram gazetesinin öncülüğünde DP’li gazeteci, bürokrat ve politikacıların katılımıyla, 27 Mart 1952’de Konya Basın Mensupları ve Teknisyenleri Cemiyeti kurulmuştur. Yeni cemiyetin kurucuları arasında, avukat-yazar Mithat Şakir Altan, Yeni Meram gazetesi sahibi Ahmet Bahçıvan, yazı işleri müdürü Tacettin Öney, Muhittin Güzelkılıç, Hulki Amil Keymen, TMO Bölge Müdürü Nafiz Tahralı, Belediye Başkanı Rüştü Özal ile Belediye Başkan Yardımcısı Yıldırım Bedri de yer almıştır. Kurucular kurulu toplantısında, Mithat Şakir Altan başkan seçilirken, yönetim kurulu Muhittin Güzelkılıç, Bedri Yıldırım, Ahmet Bahçıvan, Kazım Köroğlu, Bekir Yeğintürk ve Tacettin Öney’den oluşmuştur.

Cemiyete, Yeni Meram dışında Nasrettin Hoca (Akşehir), Ereğli, Ereğli İşçi Postası, Anadolu Ajansı (Konya) ve Zafer gazeteleri ile temsilcileri üye olmuşlardır.

Daha sonraki yıllarda da cemiyet yönetiminin oluşumunu beğenmeyenler tarafından Konya Bölge Gazeteciler Cemiyetini, Konya Gazeteciler ve Yazarlar Derneği, Anadolu Basın Birliği, Konya Basın Birliği gibi adlarla yeni dernekler kurulmuş ama hiçbiri kalıcı olmamıştır.

12 Eylül 1980’den sonra süresinde genel kurulunu yapmadığı için feshedilme tehlikesiyle karşılaşan KGC, II. Ordu ve Sıkıyönetim Komutanı Orgeneral Bedrettin Demirel’in de tavsiye ve etkisiyle KBGC ile Konya Gazeteciler Derneği adı altında 26 Haziran 1982’de Suad Abanazır’ın başkanlığında toplanan genel kurulda birleşme kararı almıştır. Genel kurulda başkanlığa KGC başkanı Ali Rıdvan Bülbül seçilmiştir.

31 Aralık 1983’te yapılan genel kurulunda yeni tüzüğü kabul edilen Konya Gazeteciler Derneğinin kurucuları; Ali Rıdvan Bülbül, Ünal Gücüyener, Nail Bülbül, Cengiz Dönmez, Ahmet Tapu, Ahmet Sarı, Ahmet Tezcan, Galip Yenikaynak, İbrahim Sur, Mehmet Gazel ve İhsan Kayseri’dir.

KGC’nden KGD’ne dönüşümden sonra 22 Ocak 1994 tarihinde yapılan genel kurula kadar Cemiyet’te uzunca bir süre değişiklik gözlenmemiştir. Ali Rıdvan Bülbül’ün başkanlıktan çekileceğini açıklaması üzerine, yapılan olağan genel kurulda başkanlığa, Haşmet Öyken’le yarışan Uğur Özteke seçilmiştir. Özteke’nin on yıl süren beş döneminden sonra başkanlık seçimini Sefa Özdemir kazanmıştır. Özdemir dönemindeki en önemli değişiklik, seçim süresinin üç yıla çıkarılmasıdır. Cemiyete yönelik eleştirilerin arttığı bu dönemde, Konya Basın Birliği adı altında yeni bir dernek kurulmuş; ama bu da uzun ömürlü olmamıştır. Özdemir’in 2012 yılında görevi bırakması sonrasında yapılan kongrede seçimi, Memleket gazetesi sahibi Adem Alemdar, Konya Postası gazetesi sahibi Ömer Kara’ya karşı iki oy farkla kazanmıştır.

1969-1994 yılları arasında Cemiyet başkanlığını yürüten Ali Rıdvan Bülbül döneminde, daima denge stratejisi güdülmüş, Konya’da yayımlanan gazetelerden en az birer temsilcinin yönetim kurulunda yer almasına dikkat edilmiştir. Bu siyaset Bülbül sonrasında da devam etmiştir. Bu dönemlerde patronlar kendileri listeye girmemişler, yazı işleri müdürleri ya da başyazarları üzerinden, cemiyette yer alarak gazetelerinin çıkarlarını korumayı amaçlamışlardır.

Alemdar’ın seçildiği kongre aynı zamanda bir ilki de başlatmıştır. Kongrede iki gazete patronu yarışmıştır. 4 Mart 2012’de yapılan kongre sonrası, seçimi iki oyla kaybeden Değişim Grubu’nun: “Bu cemiyet artık Konya gazetecilerinin cemiyeti değildir” şeklinde yaptığı açıklama, bölünme endişesi gerçeğe dönüşmüş ve Ömer Kara’nın başkanlığında Konya Basın Konseyi adıyla yeni bir birlik kurulmuştur.

KGC yönetim kurulu başkanları ve görev süreleri: Namık Ayas (22.12.1951-30.06.1952), Sofu Tuğrul (01.07.1952-23.10.1954), Namık Ayas (24.10.1954-19.12.1959), Mehdi Halıcı (20.12.1959-05.05.1962), Adil Gücüyener (06.05.1962-21.03.1969), Ali Rıdvan Bülbül (22.03.1969-22.01.1994), Uğur Özteke (23.01.1994-26.01.2002), Sefa Özdemir (27.01.2002-04.03.2012), Adem Alemdar (05.03.2012-15.03.2015), Sefa Özdemir (15.03.2015-…).

Konya Gazeteciler Cemiyeti logosu
Konya Gazeteciler Cemiyeti binası

ADEM DEMİRSOY

BİBLİYOGRAFYA

  • Yeni Meram, 2 Nisan 1952, 2; Demirsoy, 2008.