AHMET FAKİH MAHALLESİ

Tarihî bir mahalle.

Ahmet Fakih Mahallesi, Selçuklu’dan günümüze intikal eden tarihî mahallelerdendir. Mahalle, adını Selçuklu Döneminde yaşayan -biri Azerbaycanlı- beş ayrı Ahmet Fakih’ten diğer dördünün birinden almıştır. Konya Kalesi’nin Aksaray Kapısı önünde yer alan mahalle; güneyde Durakfakıh ve Hocahabip, doğuda Ovaloğlu, kuzeyde Bağıevliya ve Darıcalar, batıda Sırçalımescit mahalleleri ile çevrilidir.

Yavuz dönemine ait (924/1518) XVI. yüzyıl başlarındaki resmî kayıtlarda Konya mahalleleri arasında zikrolunan mahallenin, adı, 2009 yılı mahalle düzenlemelerine kadar korunabilmiştir. Kanuni döneminde (937/1530) mahalle, dokuz hane ve on sekiz erkek mükellef olarak gösterilmektedir. Mahallede 1539 yılında 26 nefer, 1584 yılında ise 47 nefer mevcuttur. 1642 tarihli avarızhane sayımında da mahallenin ismi geçmektedir ve iki hanenin avarız kaydı olduğu yazılıdır. 1831 yılında yapılan nüfus sayımında ise mahalle, nüfus defterlerinde “Ahmet Fakı” şeklinde geçmekte ve 28 hanede 76 nefer bulunmaktadır. 1846 tarihli temettüat kayıtlarında da mahallede 38 mükellef ismi yer almaktadır.

Bir şeriye sicil kaydında Ahmet Fakih Mescidi’ne 18 Haziran 1704 tarihinde bir imam tayin edildiğine dair berat yer almaktadır. Nakipoğlu Camii bu tarihten sonra yapıldığına göre bu mescit başka bir mabet olmalıdır. Yine 13 Ağustos 1714 tarihli şeriye sicil kaydında mahallede bir konağın, 19 Ağustos 1714 tarihli bir kayıtta ise mahallede bir çeşmenin bulunduğu anlaşılmaktadır.

Osmanlı Döneminde Nakib el-Hac İbrahim Efendi tarafından 1762 yılında kurulmuş olan Konya’nın önemli medreselerinden Nakipoğlu Medresesi bu bölgede yer almaktadır. Günümüzde mahallede tarihî eser olarak Nakipoğlu Camii ve çeşmesi ve Nakiboğlu’nun yaklaşık yüz elli yıllık tarihî evleri mevcuttur. Konya Müftülüğü de yapmış olan İbrahim Efendi’nin kabri caminin güneyindedir. Buradaki küçük hazire kaldırılırken, kabir taşı caminin batısındaki girişe taşınmıştır. Cami avlusunda İbrahim Efendi’nin hanımı Rabia Hanım ve oğlu Mehmet Emin’e ait mezar taşları vardır. Ayrıca Şucaeddin Camii ve Müftü Abdullah Vahdi Efendi Mescidi mahalle sınırları içindedir.

Müderris ve Konya müftüsü Abdülehat Efendi (ö. 1848), Nakipzade Hacı Molla ve Abdülhalim oğlu Mehmet, Çopur Kadı ismiyle maruf Hacı Ali Efendi (1884-1908) ve Erdoğan Bakkalbaşı (d. 1930), Ali İhsan Özsoy (Uyur Hoca, ö. 1980), Nakipoğlu Camii imamlığını yapmış olan Mehmet Yümnî Varol (ö. 1965), Abdülgani Aksoy Hoca (1943) gibi tanınmış din ve devlet adamları bu mahalle sakinlerindendir.

TÜİK verilerine göre mahallenin 2007 yılı nüfusu 819’dur. 2009 yılı mahalle düzenlemelerine göre, Ahmetfakih, Ovaloğlu, Ahmetdede, Sırçalımescit, Bağevliya, Darıcalar, Sarnıç, Zincirlikuyuçelebi mahalleleri birleştirilerek “Nakipoğlu Mahallesi” adını almıştır.

Ahmetfakih Mahallesi krokisi

HASAN YAŞAR

BİBLİYOGRAFYA

  • KTD 10314, Koyunoğlu, CD Arşivi Nu. 35; Konyalı, Konya Tarihi, 1964; KŞS, 10/66 1070-71, Uz-Şahin, 2004, 30-51; Komisyon, 2003; Karatay, Komisyon, 2012, I/172-73 Nakipoğlu Mahallesi Muhtarı Mehmet Kaplan ile 10.07.2009 tarihli görüşme; Adım Adım Karatay, 2003, 4-6; Muşmal, 2001.