İlçede yaşayan halkın büyük bir çoğunluğunun geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır. Çalışan nüfusun %80’i tarım ve hayvancılıkla, %7’si nakliyecilikle, %5’i ticaretle, geriye kalan %8’i çeşitli el sanatları ile uğraşır. Tarımla uğraşan büyük kesim bağ ve bahçe ziraatı ile uğraşmaktadır. Yöre halkının geçim kaynağı bağcılık, meyvecilik (kiraz), arıcılık, hayvancılık ve kolonyacılıktır.
Sanayi
Büyük bir işletmenin bulunmadığı Hadim’de ticari faaliyet genelde küçük işletmeler şeklinde gerçekleşmektedir. İlçede özellikle kolonya imalatı yapılmakta olup, geniş bir alana hitap edilmesine rağmen işletmeler küçük imalathanelerden oluşmaktadır. Arazinin dağlık ve engebeli oluşu, iklim şartlarının elverişsizliği ve ulaşımın gelişmemiş olması gibi sebeplerden dolayı sanayi gelişememiştir. Bunun sonucu olarak iş imkânlarının sınırlı olmasından dolayı geçimini sağlayamayan yöre halkı göç etmek zorunda kalmıştır. Kırsal kesimdeki erkeklerin diğer merkezlere iş amaçlı göç etmesinden dolayı erkek nüfus azalmış ve pek çok iş kadın nüfusa kalmıştır.
Maliyenin 2005 yılı kayıtlarına göre, Hadim ve çevresinde; 292 kişi ticaretle uğraşmaktadır. Bunun yaklaşık olarak 100 kadarı ilçe merkezinde bulunmaktadır. İlçede en çok gıda sektörüyle ilgili ticarethane mevcuttur.
DPT’nin yaptığı “İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Araştırması”na göre (2004), 872 ilçe arasındaki gelmişlik sıralaması ve grupları itibariyle Hadim; IV. kategoride ve 648. sıradadır.
İlçede bulunan yeraltı kaynakları demir, kurşun, çinko-kurşun ve barittir. Ancak bu madenler yeterli mali desteğin bulamamasından, ulaşım şartlarının yetersiz ve zor olmasından, arazinin sarp ve elverişsiz olmasından ve pazar bulunamamasından dolayı işletilememektedir.
Tarım
Hadim’de yer şekillerinin engebeli olması ekili dikili arazilerin azlığına ve tarımsal faaliyetlerin sınırlı olmasına yol açmıştır.
İl Tarım Müdürlüğü 2009 yılı verilerine göre ilçe arazisinin yarısını (54.258 ha) orman alanı, %28’ini ürün getirmeyen (30.108 ha) dağlık veya kıraç arazisi, %18’ini (20.000 ha) tarım arazisi ve %4’ünü (4.000 ha) ise mera alanları oluşturmaktadır. Toplam 108.366 ha alana sahip ilçede ekili dikili alanın bu kadar az olması arazinin engebeliliğinin bir sonucudur.
Tarım arazisinin 7.500 ha sulanan, 12.500 ha ise sulanmayan kıraç arazidir. İlçede sulu tarımda son iki-üç yıl içerisinde damla sulamaya hızlı bir geçiş olmuştur.
20.000 ha’lık tarım arazisinin 730 ha’sı tarla arazisi, 3.003 ha meyve arazisi, 70,7 ha sebze arazisi, 12.088 ha nadas ve geriye kalan kısmı ise 4.007 ha bağ arazisidir.
Arazi kullanma kabiliyet sınıflarına göre Hadim ilçesindeki tarım arazisi en çok VII. sınıf ve VI. sınıf araziler üzerindedir. Bu araziler üzerinde daha çok bağcılık faaliyetleri yapılmaktadır.
Sebzecilik faaliyetleri de çok yaygın olmayan Hadim’de, meyvecilikte elma üretimi yerini kiraz üretimine bırakmıştır. Son yıllarda Hadim kirazı aranılan bir ürün hâline gelmiştir. Bundan dolayı ilçede her yıl kiraz festivali de yapılmaktadır. Kirazın yanı sıra üzüm, elma, şeftali ve antepfıstığı üretimi gelişmektedir. Aladağ yöresinde bağcılık halkın tek geçim kaynağı durumundadır.
İlçede bitkisel ürünler ile meyve üretimi önemli yer tutar. En önemli bitkisel ürünler ile meyve üretimi şunlardır: Kiraz 27.000 dekarlık alanda üretilmekte olup, 2009 yılında 12.000 ton kiraz üretimi gerçekleşmiştir. Üzüm 40.075 dekarlık alanda üretilmekte olup, 2009 yılında 30.000 ton üzüm üretimi gerçekleşmiştir. Şeftali 1.200 dekarlık alanda üretilmekte olup, 2009 yılında 1.050 ton şeftali üretimi gerçekleşmiştir.
Hayvancılık
İlçede hayvancılık çok düşük düzeyde bulunmakta, az miktarda da arıcılık yapılmaktadır. Yatırım ve destekleme azlığı yanında mera ıslahı ve yem bitkisi ekilmemesinden dolayı ilçede hayvancılık gelişmemiştir. Tarım ve hayvancılıkta aile tipi küçük işletmeler egemendir. Bu işletmeler tarım ve hayvancılığı birlikte yapmaktadır. İlçedeki hayvan varlığı ise şu şekildedir: Sığır 2.218, koyun 4.020, keçi 3.050, tavuk 7.318 adet. Ayrıca ilçede 8.420 adet fenni kovan, 1.050 adet de kütük kovan bulunmaktadır. Dedemli kasabasında bulunan iki balık üretme çiftliğinde her yıl 150 ton balık üretimi yapılmakta, civar ilçe ve kasabalara satılmaktadır.
HADİM
EKONOMİ VE SANAYİ
ABDURRAHMAN DİNÇ
BİBLİYOGRAFYA
- KŞS, 19/26-4, 48/3-7, 54/329-2; Çomak, 1998, 33; Dinçer-Özaslan, 2004; Hadimioğlu, 1983, 20-22; KİY, 1967, 186; Sak, 1997a, 2-3; a. mlf., 1997b, 169-180; Turan, 2000, 51-65; Baştürk, 1995, 6; Erdek, 1998, 90; Yılmaz, 2007; Buldur, 1998; TUİK, Konya İl Tarım Müdürlüğü, Hadim Kaymakamlığı, Hadim Belediyesi 2010 yılı verileri.