Atatürk Evi, Zafer Alanı’ndan Anıt Alanı’na çıkan Atatürk Caddesi’nin kuzey tarafında yer almaktadır. Mimarı bilinmeyen bina, 1912 yılında inşa edilmiştir. Zemin katı ile birlikte üç katlı alan evin dış duvarlarında kesme ve moloz taş kullanılmıştır. Üst örtüsü çatılı ve kiremitle kaplanmış olan evin her katında dört oda ile mutfak bulunmaktadır. Ev, 1916 yılında Vali Konağı hâline getirilmiştir.
Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk, 1920-1937 yılları arasında on üç defa geldiği Konya’da çoğunlukla bu evde misafir edilmiştir. 1923 yılında hazine adına tescil edilen ev, 1927 yılında hazineden Konya Belediyesi tarafından satın alınarak 19.07.1928 tarihinde Konyalıların Atatürk’e şükranlarının bir ifadesi olarak Atatürk adına tescil edilmiş ve tapusuna: “Reisicumhur Gazi Mustafa Kemal Paşa’ya Konyalıların hediyesidir.” kaydı konulmuştur. Atatürk’ün ölümünden sonra kız kardeşi Makbule Hanım’a miras yoluyla kalan ev, Makbule Hanım’ın İş Bankası’na olan borcu sebebiyle haciz edilmiştir. Bunun üzerine Makbule Hanım’ın borcu 1940 yılında Konya Özel İdaresince ödendiğinden evin mülkiyeti Konya Özel İdaresine geçmiştir. Bu tarihten sonra Atatürk Evi tekrar Vali Konağı hâline getirilmiştir.
1963 yılına kadar Vali Konağı olarak kullanılan ev, aynı yıl Konya Müze Müdürlüğüne devredilerek onarılmış ve bir yıl sonra 17 Aralık 1964 tarihinde “Atatürk Evi-Kültür Müzesi” adıyla ziyarete açılmıştır.
Atatürk Müzesi, Atatürk’ün doğumunun 100. yılında İl Kutlama Komitesi Başkanlığının talepleri üzerine, Kültür ve Turizm Bakanlığı Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğünce restore edilerek, sergileme ve düzenlemesi de yeniden yapılmış ve 17 Nisan 1982 tarihinde “Atatürk Müzesi” olarak ziyarete açılmıştır. Müzenin düzenlenmesinde, yapının ev olarak kullanılma özelliği göz önünde tutulmuş, bu sebeple mimari özelliğini bozacak bir değişikliğe gidilmemiştir.
Müze, 2001-2003 yılları arasında Kültür Bakanlığı tarafından tekrar onarılmış ve mevcut eserlerle ziyarete açılmıştır. Açıldığı günden bu tarafa Atatürk Müzesi, Mevlâna Müzesi’nden sonra Konya’nın en çok gezilen ikinci müzesi olmuştur.
Müzede Atatürk’e ait eşyalarla, Kurtuluş Savaşı’nda Konya ve Konyalının yeri belge ve fotoğraflarla anlatılmaya çalışılmıştır. Müzenin giriş katında yer alan vitrinlerde Atatürk’ün kullandığı palto, yağmurluk, spor kıyafeti, hasır şapka ile sütlük ve çatal-bıçak takımları sergilenmektedir. Panolarda ise Cumhuriyet öncesine ait belge ve fotoğraflarla, Atatürk’ün Konya ziyaretleriyle Birinci Meclis’te milletvekili olarak görev yapan Konyalılar tanıtılmıştır. Müzenin ikinci katında yer alan vitrinlerde Atatürk’e ait samur kürk, sabahlık, daktilo, oyun masası ile Anıtkabir Müzesi’nden alınan ipek paravan ile mutfak eşyaları sergilenmektedir. Panolarda, Atatürk’ün Konya’ya gelişlerinin, şehirde ziyaret ettiği yerlerin fotoğrafları, hastalığında Dolmabahçe Sarayı’nda kullandığı koltuk ve yatağı ile ölümü üzerine dünyanın değişik ülkelerinden önemli kişilerin Atatürk için söylediği sözlerin yazıldığı levhalar, fotoğraflar ve gazete kupürleri yer almaktadır.
Atatürk Müzesi (Naci Bakırcı)
