ILGIN

Kültür Varlıkları

Argıt Hanı

Konya-Akşehir güzergâhında, bugünkü Argıthanı kasabasında bulunan eserden günümüze kadar herhangi bir kalıntı ulaşamamıştır. Yalnız Şemseddin Altunaba’nın vakfiyesinde Argıt mevkiinde bir kervansarayının bulunduğu belirtilmektedir. Vakfiyeye dayanarak bu eserin XIII. yüzyılın hemen başında yapılmış olabileceği ifade edilmektedir. Yalnız İ. H. Konyalı vakfiyede geçen Arkıt ifadesinin bugünkü Argıthanı kasabasını değil, Konya-Beyşehir yolundaki Altunapa Kervansarayı’nın bulunduğu yeri ifade ettiğini, vakfiyede geçen hanın bugünkü Altınapa Kervansarayı olduğunu belirtir. M. K. Özergin bu eser için “Konya-Çay yolunda, Ilgın’dan on dokuz km. Arkıthanı’nda. Kitabesiz. 598/1201-02 yılından biraz önce ve Sipehsalar Şemseddin Altunapa tarafından yaptırılmıştır. Osmanlı devrinde tamir ve değişiklik görmüş. Holü 16,50x26 m., avlusu 16,50x18,50 m. ölçüsünde” der. K. Erdmann da yapının harabe halinde olduğundan bahsederek, izlenebilen bazı bölümleri hakkında kısa bilgi vererek, restitüsyon planı yayımlamıştır. Bu plana göre yapı Konya çevresindeki Altınapa, Kuruçeşme, Dokuzun gibi hanlarda görülen kapalı ve avlusu eş genişlikte olan şemaya göre yapılmış bir eser olup, kapalı kısmı boyuna düzenlenmiş üç sahından oluşmaktadır. 1891 yılı Mayıs ayında İstanbul’dan Konya’ya gelen Cl. Huart, Argıt Hanı kasabası ile ilgili olarak detaylı bilgi vermekte, buradaki köprü ile evleri anlatmaktadır. Fakat söz konusu yayında kervansarayla ilgili herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. Bu yüzden kervansarayın bu tarihlerde bile büyük bir ihtimalle tamamen ortadan kalkmış olduğu anlaşılmaktadır. Yine aynı şekilde 1895 yazında buradan geçen F. Sarre köprüden bahsetmekle birlikte, kervansaraydan söz etmemektedir.

ALİ BAŞ

BİBLİYOGRAFYA

  • Özergin, 1959; Erdmann, 1961; Konyalı, Konya Tarihi, 1964; Özergin, 1965, 141-171; Huart, 1978; Sarre, 1998; Baş, 1998, 60-69.