İMARET (SENCARİ) MAHALLESİ

Tarihî bir mahalle.

Karamanoğlu İbrahim Bey tarafından bugünkü Karatay Millî Eğitim Müdürlüğü ve Öğretmen Evi’nin bulunduğu alanda kurulan imaret çevresindeki mahalle, uzun süre İmaret Mahallesi adıyla anılmıştır. Bu alanda imaretin yanında bir medrese, Un Kapanı veya Kapan Hanı adıyla anılan bir han ve medreseye ait kısa minareli bir de mescit bulunuyordu. İmaretin bir bölümü, Nalıncı Medresesine ait vakıf arsası üzerine kurulmuştu. Mahallenin güneyinde bu külliye, batısında Akıncı, doğusunda ve kuzeydoğusunda Çiftemerdiven mahalleleri bulunuyordu. Konya şeriye sicillerindeki muhtelif kayıtlardan bu mahalle sakinlerinin genellikle gayrimüslim (Ermeni) olduğu anlaşılmaktadır.

Yavuz Sultan Selim dönemi 924/1518 yılı mahalle sayımında yetmiş dokuz mahalleden biri de İmaret nam-ı diğer Sencari Mahallesi’dir. Kanuni dönemi il yazıcı defterinde yirmi iki nefer, on altı hane; III. Murat döneminde 992/1584 yılında da mükellef sayısı on altı olarak görülmektedir. 1264/1847-48 yılına ait temettüat kayıtlarında da mahallenin adına rastlanmaktadır. Bu kayıtlara göre İmaret, oldukça küçük bir mahalledir. Aynı tarihlerde bütün Osmanlı kayıtlarlında Mihmandar Mahallesi’nin de adı geçtiğine göre, İmaret Mahallesi’nin, yukarıda anılan tarihlerden daha sonraki bir dönemde Mihmandar veya Şems Mahallesi’ne dâhil edildiğini düşündürmektedir.

Son bir buçuk asır içerisinde, farklı imar uygulamaları dolayısıyla müteaddit defalar mahallenin sınırlarında değişiklikler olmuştur. Alâeddin Tepesi çevresindeki İç Sur kaldırılmadan önce mahallenin batı sınırı, iç surlara kadar uzanmaktadır. İç surla mahalle arasında günümüzdeki Karatay İlçe Millî Eğitim Müdürlüğü binasının önünden Kadı Mürsel Camii’ne kadar uzanan ve Tahtıkale adıyla anılan bir sokak vardır. O zamanlar Mevlâna Caddesi henüz açılmadığından mahallenin kuzeybatısı İbrahim Bey İmareti ve Medresesi ile sınırdır.

Mahallenin bulunduğu alan hâlen Şems Mahallesi sınırları içerisindedir.

MEHMET ALİ UZ

BİBLİYOGRAFYA

  • KŞS, (Sak), 2006, 7, 121, 143, 182; Konyalı, Konya Tarihi, 1964, 885; Sarıköse, 2011, 189; KTKBMA.