MEHMET ARİF ÇELEBİ IV (HACI)

Konya Mevlevi Dergâhı postnişini. (1090/1679-1059/1746)

Mevlâna Dergâhı postnişinlerinden Abdülhalim Çelebi’nin torunu; Abdurrahman Çelebi’nin oğludur. Kaynaklarda hayatı hakkında fazla bilgi verilmemiştir. Sadreddin Çelebi’nin 1124/1712 yılında vefatı üzerine yirmi birinci halife olarak Konya Mevlevî Dergâhı Şeyhliğine geçerek uzun yıllar bu görevi ifa etti. Mehmet Önder’in* tespitlerine göre onun zamanında ülkenin birçok yerinde Mevlevihaneler açılmış; Mevlevilik, Anadolu’dan Arap ülkelerine, Rumeli’den Sırbistan ve Macaristan’a kadar Avrupa içlerine yayılmıştır. Hacı Arif Çelebi, Dergâh bitişiğindeki Sultan Veled Medresesini tamir ettirip büyüterek burasını çelebi çocukları için bir okul hâline getirdi. Ayrıca Dergâh’ın kuzeyinde yer alan Çelebi Misafirhanesi de onun zamanında inşa edildi.

Aynı zamanda şair olan Hacı Arif Çelebi, Sahih Dede Mecmuası’na göre çelebilik makamında otuz beş yıl kaldıktan sonra 1159 Rebiyülahir sonunda (Mayıs 1746) vefat etmiş ve Mevlâna Dergâhı’na defnedilmiştir. Ancak bugün Huzur-ı Pir’deki kabirler arasında, diğer bazı çelebilerinki gibi onun da kabri mevcut değildir. Kendisinden sonra Mevlâna Dergâhı postnişinliğine, oğlu Ebubekir Çelebi-i Sani geçmiştir.

YAKUP ŞAFAK

BİBLİYOGRAFYA

  • Sakıp Dede, Sefîne, I/199 vd.; Esrar Dede, Tezkire, (İÜ), 202; Sahih Ahmet Dede, Tarih, 2003, 316-333, 339-341; Fatin Davud, 1271, 257; Kamusü’l-a’lam, 1305, IV/3040; Silsile-name, 11; Gölpınarlı, 1983, 153, 169; [Ergun]-[Uğur], 2002, 66; Önder, 2002, 144; Bakırcı, 2007, s.129-130; Şafak, 2009a.