MUSTAFA LÜTFİ EFENDİ (HARPUTİZADE)

Osmanlı Dönemi Konya milletvekili, müderris. (1866-1920)

Akşehir’de doğdu. Dedesi Yunak-Piribeyli kasabasında metfun İbrahim Efendi, babası müderris Ömer Efendi’dir. Karakeçili Yörük aşiretine tabi Hüseyni Pasküllü aşiretinden olan ataları Elazığ-Harput’un Harunlu köyünden göçerek Akşehir’e yerleşmişlerdir.

İlk tahsilini babasından alan Mustafa Lütfi Efendi, İplikçi Camii karşısındaki babasının medresesindeki tahsilini tamamladıktan sonra Konya’ya gitti. Burada Darülmuallimini bitirip Ziyaiyye Medresesine girdi. Burada Kadınhanılı Hacı Hüseyin Efendi’den icazet aldı. Ayrıca Meclis-i Ayan azalarından Zeynelabidin Efendi’nin babası Muhammed Bahaeddin Efendi ile Uşak’ta Ayıntaplı Hoca’dan da icazet aldı. Babasından hüsnühat da meşk eden Mustafa Lütfi Efendi, Arapça, Farsça, Fransızca ve Almancaya bu dillerle kitap yazacak kadar hâkimdi.

Tahsilini tamamladıktan sonra Akşehir’e dönen Mustafa Lütfi Efendi, babasının medresesinde müderris oldu. Ayrıca 1893 yılında Akşehir Rüştiyesi ikinci muallimliğine atanıp, dört sene de bu görevi yürüttü. Babasının medresesini tamir edip, yeni vakıflar kurdu.

1908 yılında II. Meşrutiyetin ilanı sonrası Akşehir’den Konya milletvekili oldu. Bu esnada II. Abdülhamit’in tahttan uzaklaştırılması üzerine, bu hadiseye karşı duyduğu üzüntüyü belirten bir beyanname yayımlandı. 1911 yılında Meclis’in feshi üzerine milletvekilliği sona erdi. Aynı yıl yapılan seçime de katıldı. Fakat kazanamadı. 1911 yılında Akşehir Müftülüğüne atandı. Ayrıca Akşehir Evkaf Komisyonu Reisliğine getirildi. Bu arada müderrisliği de devam ediyordu. Nitekim 1911’de on öğrenciye icazet vermiştir. Konya valisi ile ters düştüğü için 1913 Eylülünde görevden alındıysa da 1919 Nisanında tekrar göreve iade edildi.

Mustafa Lütfi Efendi’nin otuzdan fazla eseri vardır. Redd ü İsbât (1914), Tahkiku’l-ilm, Tahkiku’s-sıfat, el-Vücûd hel Huve Aynu’l-mevcûd bunlardan bazılarıdır.

Mustafa Lütfi Efendi, milletvekili iken 1908 yılında yayımladığı mezkûr bildiri sebebiyle İttihatçıların kininden kendini kurtaramadı. İftiralarla suçlanıp, 14 Teşrinevvel 1336 (14 Ekim 1920) günü İplikçi Camii karşındaki medresesinin önünde asılmak suretiyle şehit edildi. Kabri Nasreddin Hoca Mezarlığı’ndadır.

Mustafa Lütfi Efendi (Harputizade)

HASAN YAŞAR

BİBLİYOGRAFYA

  • Harputizade, 1330; Konyalı, 1945, 671-672; Bayar, 2011.