Hz. Mevlâna’nın torunu, Sultan Veled ve Fatıma Hatun’un büyük kızları olan Mutahhara Hatun Konya’da doğdu. Doğum tarihi bilinmemektedir. Ailesinin verdiği Mutahhara ismine dedesi Mevlâna da Abide ismini ilave etmiştir.
Mevleviliğin gelişmesinde önemli hizmetleri olan inas çelebilerin ilk halkasıdır. Kardeşi Şeref (Arife) Hatun’la birlikte, Mevleviliğin kadına tanıdığı toleransla kadın halife mertebesine kadar yükselmiş, ilim meclisleri düzenleyerek kendisine tabi birçok mürit edinmiştir.
Babası Sultan Veled’in Mevleviliği yayma sebebiyle, tarikatın üçüncü büyük merkezi olan Kütahya’da bulunduğu dönemde, Kütahya Afyonkarahisar ile birlikte Germiyanoğulları Beyliği’ne bağlıydı. Germiyanoğlu Mehmet Bey, Hz. Mevlâna’ya alakası ve hürmeti olduğundan, oğlu Süleyman Şah’ı Mutahhara Hatun ile evlendirdi (1274). Mutahhara Hatun’un Süleyman Şah’la evliliğinden Hızır (Paşa) ve Burhaneddin İlyas (Paşa) adlarında iki oğlu ile Devlet Şah Hatun* isminde bir kızı olmuştur.
Hatunun büyük oğlu Hızır Çelebi (ö. 1371), Divane Mehmet Çelebi’ye* (852/1448[?]-951/1544-47 arası) kadar uzanan bir nesle sahiptir. Dolayısıyla Afyonkarahisar Mevlevihanesi, Mutahhara Hatun ve torunları sayesinde Mevlevilik tarihinde olduğu kadar, İslam tasavvufu tarihinde de kadının bulunduğu yüksek mevkii gösteren bir örnek olarak da büyük bir önemi haizdir.
Mutahhara Hatun’un ne zaman öldüğü bilinmemektedir. Hatun’un oğlu Hızır Paşa ile gelişen soyunun büyük bir kısmı Afyonkarahisar Mevlevihanesi’nin içerisinde yer alan Merkez Camii’nin semahene bölümünde yatmaktadır.
