NALINCI BABA TÜRBESİ

Türkiye Selçuklu Dönemi eseri.

Meram’a bağlı Kürkçü (günümüzde Şükran) Mahallesi dâhilindeki Alâeddin Caddesi üzerinde, eski Belediye binasının doğusunda, Tekel binasının da batısında idi. Selçuk Es de hatıralarında, türbenin Rehber-i Hürriyet Mektebinin hemen güneyinde olduğunu belirtir. Birçok eserde, türbenin yeri hatalı olarak Tekel binasının olduğu yerde gösterilmektedir. Oysa mezkûr bina Muhaddiszade Medresesinin yerine yaptırılmıştır. Türbe, tapu kayıtlarında da Meram ilçesi mahalle 8, pafta 18, ada 262 ve parsel 6’da kayıtlıdır.

Kapısı üzerindeki “Amele Kelük bin Abdullah” ibaresinden anlaşıldığı üzere türbe, bitişiğindeki Nizamiye Medresesi ile birlikte Emir Nureddin veya Sahip Ata Fahreddin Ali tarafından 1237 yılında Kelük Bin Abdullah’a yaptırılmıştır. Her iki yapı da Selçuklu mimari özelliklerini taşımakta idi. Kare planlı olarak gövdesi taş ve tuğla malzemeyle yapılan türbenin gövdesi üzerinde tuğla örgülü bir kubbesi vardı. İçindeki sanduka mavi ve siyah Selçuklu çinileri ile kaplı idi. Türbenin cenazeliği de bugünkü İş Bankasının doğu girişi ile kısmen yol ve kaldırım altında kalmıştır. 118 m2 genişliğindeki türbenin, son zamanlarında mescit olarak kullanıldığı 1930 yılından önceki resmî yazışmalardan anlaşılmaktadır.

Mevlâna Caddesi açılırken, dönemin belediye yetkilileri, bir kısmı yol kenarında ve kaldırımda kalan bu tarihî binayı yıkmaya cesaret edememişlerdir. Durumu öğrenen Fahreddin Paşa bir kısım asker ve belediye temizlik işçilerinden oluşturduğu gruba türbeyi bir gecede yıktırmıştır (25 Ağustos 1927).

Türbenin mimarının adını taşıyan tarihî mermer kapısıyla işlemeli söveleri müzeye kaldırılmıştır.

Nalıncı Baba Türbesi

MEHMET ALİ UZ

BİBLİYOGRAFYA