TABANLI, MUSTAFA ASIM

Hattat, müderris. (1301/1885-1952)

Konya’da, Sedirler Mahallesi’nde, doğdu. Babası Tabanlıoğullarından Türkmen Ali Efendi’dir. İlk tahsilini Sedirler Mesut Efendi Mektebinde yaptı. Bu arada hafızlığını da tamamladı. On altı-on yedi yaşlarında sülüs yazıyı, mühür kazmayı, tezhipçiliği, ciltçiliği ve nakkaşlığı öğrendi. Ovaloğlu Medresesinde de Ali Fakı Hoca’da Molla Cami’ye kadar okudu. Hilalizade Mehmet Rıza Efendi’de ilm-i aruz; sabahları da Hacı Veyis Efendi’den ilm-i kıraat, Kur’an ve vücuh dersleri aldı.

1321/1905 yılında Konya Darülmualliminini bitirdi. Islahı-ı Medaris’e girerek Şeyhzade Ziya Efendi’den yeni usul üzere Molla Cami’yi tekrar okudu. 1323/1907 yılında Arapça öğrenmek için Kayseri’ye gitti. İki yıl kaldığı Kayseri’de Hamurculu Osman Efendi’de Tasavvurat ve Tasdikat okurken, kendisi de İsagoçi okuttu. Mevlevi şeyhi Ahmet Remzi Dede’den de Pend-i Attar’dan başlayarak Gülistan ve Mesnevi okudu. Konya’ya döndüğünde de Sıtkı Dede’den Farsça, Mesnevi ve talik hat dersleri aldı. Mevlâna Dergâhı’nda da Niğdeli Neyzen Hacı Emin Efendi Dede’den yirmi yedi günde sema’ı öğrenip, Şems-i Tebrizî Tekkesi’nden icazet aldı. Bu arada Hoca Rasih (Kaplan) Efendi’den de talik dersleri aldı.

Tahsilini daha da ilerletmek için İstanbul’a gitti. İstanbul’da Arapça tahsiline devam ederken; Konya’da Başarılızade Feyzi Efendi’den öğrendiği yazıyı, burada Konyalı Karavaizzade Efendi’den tamamlamaya ve icazet almaya muvaffak oldu. 1329/1913 yılında İstanbul Darülmualliminin Rüştiye kısmından da mezun oldu. Ayrıca İsmail Hakkı (Baltacıoğlu) Bey’den de istifade edip, devam ettiği pek çok kursu da başarı ile tamamladı.

Konya’ya döndükten sonra Konya Darülmualimininde tarih ve coğrafya dersleri okuttu. Merkez ilk tedrisat müfettişliği yaparken Darülhilafe Medresesinde tarih ve coğrafya grubu müderrisliğinde bulundu. Bu dönemde M. Kemal Paşa, medreseyi teftişi sırasında yarım saat kadar coğrafya dersine girdiği Mustafa Asım Efendi’yi takdir etmiş; teftişten üç gün sonra da kendisine yüz lira mükâfat verilmiştir.

Medreselerin kapatılmasından sonra Konya Sanat Mektebi ile Konya Lisesi gibi pek çok okulda öğretmenlik yaptı. Millî Eğitime otuz beş yıldan fazla hizmet ettikten sonra emekliye ayrıldı. Emekli bulunduğu sırada 1951 yılında Konya İmam Hatip Okulunun açılması üzerine okul müdürü, yakın dostu ve mahalle komşusu Ali Rıza Efendi’nin ricası üzerine bir süre resim derslerine girdi.

Aynı zamanda iyi bir hattat olan Tabanlı, Ziya Paşa külliyatından bazı parçaların yanı sıra birçok yazı ve levhalar yazdı.

Ömrü öğrenmek ve öğretmekle geçen Tabanlı, 1952 yılında hac farizası için gittiği kutsal topraklarda vefat etti. Veli Sabri Uyar’ın ifadeleriyle: “Mustafa Asım Bey, zamanımızın pek nadir yetiştirdiği bilgin insanlardan birisi idi. Özü sözü doğru, siret ve ahlakı düzgün bir zattı”. Yine Uyar, onun kütüphanesindeki çok değerli el yazmalarının mevcudiyetinden söz eder.

Vefatından sonra ailesi, İstanbul’a taşınmıştır.

MEHMET ALİ UZ

BİBLİYOGRAFYA

  • Uyar, Hattatlar, 122/28-31; Uzluk, 1948.