TARHANA MAHALLESİ

Tarihî bir mahalle.

Mahalle; doğusunda Bordabaşı, kuzeyinde Şıh Ahmet ve Sungur mahalleleri, batısında Hacı Fettah Mezarlığı, güneyinde Übeyit Mahallesi ile çevrilidir. Çevresindeki mahalleler gibi, Tarhana Mahallesi de tarihî bir mahalledir. III. Murat döneminde, 992/1584 yılında, on yedi mükelleften ibaret olan mahallenin, bu tarihten önce Osmanlı mahalle politikasına uygun olarak çevresindeki mahallelerden birisinden ayrıldığı düşünülebilir. Mahallenin adının, Selçuklu Dönemi devlet adamlarından Turhan Sultan’dan geldiği rivayet edilmektedir. Adı, bazı kaynaklarda Terhane olarak da geçen mahalle, çeşitli sebeplerle şeriye sicillerinde yer alır. 148 Numaralı Temettü Defteri’nde mahallede dört grupta yirmi dört mükellef vergilendirilmiştir.

1923 tarihli Konya ve Rehberi’nin eki olarak verilen haritada, Übeyit ve Tarhana mahalleleri, Hacı Fettah Mahallesi olarak gösterilmiştir.

Cumhuriyet’in kurulmasını müteakip mahalle mekteplerinin kapatılmasından sonra, Alemdar Mustafa Paşa İlkokulu, Tarhana Mahallesi’nde Kullukların evinde açılmıştır. Bu ev de Yazıcızade Sokağı’ndadır. Mektebin hocaları Arapkirli Ahmet Efendi, Bozkırlı Mustafa Efendi ve Veli Sabri Uyar’dır*.

Tarihî Tarhana Mescidi de Şirzat Hatun Sokağı üzerindedir. Şirzat Hatun’un adının bu sokağa ne münasebetle verildiği bilinmemektedir. Mescidin güney tarafında küçük bir hazire vardır.

Belviranlı Kaşıkçı İsmail Efendi’nin, Nuzumlalı İsmail Hakkı Efendi’nin, Sürmelilerin, Dr. Ali Öğüldü’nün babası Hacı Muzaffer Öğüldü’nün evleri de aynı mahallededir.

Kaşıkçı İsmail Efendi, köklü bir aileye mensuptur. Tahtatepen Camii’nde uzun yıllar görev yapmıştır. Oğlu Dr. Ali Kemal Belviranlı*, Konya kültürüne büyük hizmeti geçen değerlerdendir. Zamanla genişleyen aileden çok değerli insanlar yetişmiştir.

Mahallede hâlâ küçük avlulu tipik Konya evlerine rastlanmaktadır. 2009 yılındaki değişiklikle mahalle Hacı Fettah Mahallesi’ne dâhil edilmiştir.

MEHMET ALİ UZ

BİBLİYOGRAFYA

  • KŞS (Sak), 2010, 132, 137; Sarıköse, 2011, 81, 82; Sural, Defterler, 11.04.1978.