TUZLUKÇU

Sivil Mimari

Tuzlukçu’nun sivil mimarisine örneklik teşkil eden bazı yapılar şunlardır:

Battal Şahin Köy Odası

Yukarı Mahalle, Halle Sokağı, 47-48E pafta, 5358 parselde tapuya kayıtlı olan oda, tapuda Musa oğlu Battal Şahin adına kayıtlıdır. Yapı, kerpiç ve ahşap malzemeden iki katlı bir köy odası olarak inşa edilmiştir. Girişi, kuzey cephesinin doğu köşesinden sağlanan yapının zemin katı ahır olarak kullanılmıştır.

Yapının ikinci katında yer alan koridora ahşap merdivenlerle çıkılmaktadır. Bu koridorun duvarında, sağında ve solunda iki gömme ahşap dolap bulunan ocaklık yer almaktadır. Günümüzde kapatılan bu ocağın üstünde işlemeli iki ahşap pano bulunmaktadır. Tek oda olarak planlanan ikinci katın kuzey tarafında, zeminden 20 cm yükseklikte, ahşap kiriş ve sütunlarla ayrılan bir bölüme geçilmektedir. Burası yapının ana mekânıdır. Misafirlerin ağırlandığı, yatılı misafirlerin gecelediği yer burasıdır.

Yörenin eski evleri gibi Tuzlukçu evlerinin de ana malzemesi kerpiç olduğundan, bu evler her asır yenilenerek değişime uğramıştır. Eski evler yıkılırken, sağlam kirişleri, ağaçları, işlemeli dolapları sökülerek yeni evlerde de kullanılmıştır. Bu köy odasında kullanılan -muhtemelen aynı ustanın elinden çıkmış- ahşap işlemeli dolapların benzer örnekleri kırk-elli sene evvel kerpiçten inşa edilen yeni evlerde de tespit edilmiştir. Bu odadaki dolaplar ise orijinal hâli ile korunmuştur.

Yaşar Tona Evi

Orta Mahalle, 47-48D pafta, 5267 parselde tapuya kayıtlı olan ev, iki katlıdır. Dış beden duvarlarının yüzeyi beton sıva ile yenilenmiş, yapının çatısı kiremit kaplı kırma çatılı hâle getirilmiştir.

Dikdörtgen ön ve arka pencereleri olan cumbayı düz kirişler taşımaktadır. Binanın arka bahçesinde tek kanatlı bir kapı bulunmaktadır.

Evin tavanı ahşap kirişlemelidir. Aynalık ve gusülhaneleri olan ahşap dolapları ve üst kata çıkışı sağlayan ahşap merdivenleri ve korkulukları orijinal hâli ile korunmuştur. Merdivenlerin bittiği sahanlık bölümünde duvara oyularak yapılmış el yıkama (leğenlik) yeri bulunmaktadır.

Cumbanın bulunduğu odada seki bulunmaktadır. Ayrıca yapının zemin katında bir kısmı tahıl deposu diğer kısmı su deposu olarak kullanılan bir bölüm vardır. Eve ait müştemilatta eski ocaklar (tandır) ve ocakların yan kısmında iki duvar nişi yer almaktadır.

Hasan Kılıç Evi

Aşağı Mahalle, 47-50O pafta, 203 parselde tapuya kayıtlıdır. İki katlı olan ev, 520 m2lik arsa üzerine, kerpiç ve ahşap malzemeyle inşa edilmiştir. Kuzey ve güney cephelerden girişi olan ev, orta sofalıdır. Sofanın ön ve arka cephelerinde çıkma bulunmaktadır. Üst kata çıkış ahşap merdivenlerle sağlanmaktadır. Orta sofa yan odalardan daha yüksek tutulmuştur. Çıkma yüzeyleri teneke ile kaplanmış; cephelerin sıvalarında yer yer dökülmeler olmuştur. Ahşap olan giriş kapıları sonradan demir kapılarla değiştirilmiştir.

Enver Şen Evi

Aşağı Mahalle, 47-50Y pafta, 6163 parselde tapuya kayıtlı olan ev, iki katlıdır. 322,84 m2lik arsa üzerinde, yaklaşık 200 m2 alanı ile ilçedeki en büyük yapıdır. Üç farklı girişi olan yapının üç cephesinde de cumba bulunmaktadır. Evin duvarları beton sıva ile sıvanmıştır. Arka yüzeyindeki cumbadan sonradan merdiven ilavesi ile giriş sağlanmıştır. Çatıların saçak uçları kirpi saçak şeklindedir. Mevcut dolaplarda aynalık ve gusülhane bulunmaktadır. Yapının taban ahşap döşemeleri orijinal hâli ile korunmuş, değiştirilmemiştir.

Bu yapılar, Konya Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 21.04.2011 tarih ve 4528 Sayılı Kararı ile tescil edilmişlerdir.

SERDAR CEYLAN

BİBLİYOGRAFYA

  • Ceylan, 2013b, 239-240; Konya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Arşivi.