Türbe Hamamı, Türbeönüʼnde, Selimiye Camiiʼnin batı bitişiğindeki Muvakkithane ile aynı hizadaydı. Erkekler bölümü girişi muvakkithanenin yanından sağlanmıştı. Karamanoğulları ya da Erken Osmanlı Dönemine tarihlenen bir çifte hamam idi. 1955 yılında meydan açma bahanesi ile yıkılmıştır.
İ. H. Konyalı (1964, 1068-1069) ve M. Önder (1962, 253) gibi araştırmacılar Türbe Hamamı ile Kürkçü Hamamı’nın aynı olduğunu ileri sürmüşlerdir. Yusuf Küçükdağ ise, Kürkçü Hamamı’nın Hacı Hasan Camii civarında olduğunu belirlemiştir (Küçükdağ, 1994, 78).
Türbe Hamamı 1955 yılında yıkıldığı için mevcut bilgi ve çizimlere göre yapıyı ayrıntılı bir şekilde Yılmaz Önge tanımlamış ve tarihlendirmiştir (Önge, 1991, 81-84). Önge; Sehabettin Uzluk, M. Önder, İ. H. Konyalı, A. Sami Ülgen’in bilgilerini değerlendirerek şöyle bir sonuca varmaktadır:
“Dr. Şehabettin Uzluk’un kaynaklardan tespit ettiği ve Hz. Mevlâna’nın sık sık gelip yıkandığı hamam, sonraları Karamanoğulları Döneminde çifte hamam olarak ihya edilen Türbe Hamamıʼnın bir kısmı idi. Ülgen’in Niksar’daki XIII. yüzyıldan kalma Danişmentli Hamamıʼna benzetmesine dayanarak, biz bunun, çifte hamamın sonradan kadınlara tahsis edilen kısmı olduğunu zannediyoruz. Koyunoğlu Müzesiʼnde bazı parçaları bulunan şadırvan da buraya ait olmalıdır. Bilemediğimiz bir sebep ile bu Selçuklu hamamının tahrip olmasından sonra, XIV. yüzyılda Abit Çelebi tarafından ihya edilişi sırasında, erkekler kısmına yeni bir şadırvan konulurken, kadınlar kısmındaki eski şadırvan da değiştirilmiştir. Yapıyı incelemek imkânı artık kalmadığından Türbe Hamamıʼnın bir kısmının gerçekten Hz. Mevlâna zamanına ait olup olamayacağı bundan sonra ancak tarihçilerin bulabilecekleri yeni belgelerle kesinlik kazanacaktır.” (Önge, 1991, 80)
Küçükdağ, araştırmalarında yapıyı XV. yüzyılın ortalarına tarihlendirmektedir.
“Cemaleddin Çelebi, Fatih ve Beyazıd’ın padişahlıkları sırasında Konya Mevlâna Dergâhı’nda uzun yıllar postnişinlik yapmış bir zattır. Yukarıda ileri sürülen delillerden anlaşılan şudur ki; Cemaladdin Çelebi, Türbe Hamamıʼnın ilk banisidir. Onun, inşası biten hamamı türbeye vakfetmesinden sonra, II. Beyazıd devri vakıf tahrirleri sırasında kaydedilmiş olmaktadır. Şu durumda 1955 yılında yıktırılan Türbe Hamamı, Konya’nın Osmanlıların eline geçtiği sıralarda, yani XV. yüzyılın ortalarında yaptırılmış denilebilir”. (Küçükdağ, 1994, 79)
Önge’nin, A. S. Ülgenʼden aldığı plana göre kamam şöyle tanımlanabilir:
Hamamın erkekler kısmı soyunmalığına kuzeyden girilir. Bu kısmın doğusunda küçük bir aralıkla geçilen keçelik kısmı bulunur. Güneyden bir kapı ile iki bölümlü soğukluk (ılıklıktan) geçtikten sonra üç hücrenin açıldığı sıcaklığa girilir.
Kadınlar kısmının girişi batıdandır. Soyunmalıktan sonra soğukluktan (ılıklık) sonra (iki) eyvanlı üç hücreli sıcaklığa girilir. 1955 yılında yıkılan hamamın soyunmalığındaki mukarnaslı şadırvanlardan birisi Karatay Müzesi bahçesinde birisi de Koyunoğlu Müzesiʼnde yer almaktadır (Önge, 1991, 80).
Yapılan araştırmalardan anlaşıldığına göre, Türbe Hamamı Karamanoğulları Döneminde XIV. yüzyılın sonlarında veya XV. yüzyılın ortalarında Osmanlı Dönemi başlarında yapılmıştır.
Türbe Hamamı (ortadaki yapı)
