YENİ ANADOLU

Mahallî gazete.

Yeni Anadolu, 9 Nisan 1932’de yayın hayatına atılmış günlük gazetedir. Cemal Tahir (Kutay) ile Remzi’nin ortak kurdukları Yeni Anadolu Matbaasında basılmıştır. Gazete, büyük boy, dört sayfa ve sayısı beş kuruştur. Gazete yayımlandığı dönemde Konya basınının, teknik olarak en gelişmişi olma ve ulusal formatta çıkma iddiasındadır. “Başlarken” başlıklı yazıda gazete bunu şu cümlelerle ifade etmiştir: “Yeni Anadolu, teknik cephesinin Anadolu’da münteşir arkadaşlarından daha kuvvetli olduğunu iddia ve ispat edecek bir vaziyettedir. Ankara ve İstanbul’daki hususi muhabirler ve telgraf servisi vasıtasıyla dâhili ve harici bütün haberleri İstanbul matbuatıyla aynı zamanda alacak ve okuyucularına onlardan bir gün evvel takdim edecektir”.

Gazetenin logosu sürekli değişime uğramıştır. İlk önceleri Yeni Anadolu kelimesi Anadolu haritası içerisinde yer alırken, daha sonra harita kaldırılmış, sadece Yeni Anadolu kelimesi kalmıştır. Belli dönemlerde harf karakterleri değişmiş, başlangıçta siyah-beyaz çıkan logo sonradan kırmızı olmuştur. Özellikle halkevlerinin faaliyet ve kutlamaları ile Başvekil İsmet İnönü’nün beyanlarının olduğu sayılarda kırmız logo tercih edilmiştir. İlk sayısı iki renkli, bol resimli ve on iki sayfa olarak yayımlanmış ve 100 kuruştun satılmıştır. Fiyat ile ilgili olarak dikkati çeken, geçmiş günün nüshalarının, o günün gazetesinin beş katı miktarında olmasıdır.

Sahibi ve neşriyat müdürlüğünü M. Hayrettin’in yaptığı gazetede Kâzım Hüsnü, Cemal Tahir (Kutay), Muzaffer Hamit, Tacettin Öney, Muharrem Kaynak, M. Emiroğlu, Eyüp Hamdi, C. İlhami, M. Şevki, Sebahattin Ali gibi yazarlar bulunmaktadır.

“Yevmi, siyasi, cumhuriyetçi, halk gazetesi” sloganı ile çıkan gazetede, siyaset olgusundan öte ekonomi, yerel, kültürel faaliyetler ve dış dünya ile ilgili haberler daha çok ön plana çıkmaktadır. Gazetenin sayılarına bakıldığında şiirler, hikâyeler, hatıratlar, yarışmalar, mizah sayfaları ve haberler yer almaktadır. Gazetenin son iki sayfasının ağırlığı reklâmlara verilmiştir. Gazetenin dış haber atağı, Cenevre’de yapılan grevleri haber yapacak kadar ileri boyuttadır.

Gazetenin bir diğer yayın politikası ise değişen ekonomik süreçlerle birlikte yeni bir yapılanmaya doğru gidilirken toplumu bilinçlendirme faaliyetinde bulunmasıdır. Özellikle halıcılık ve ziraatta meydana gelen sorunlar üzere, gazete çiftçilik konusunda tohumluk ve tömbeki haberleri yapmaya başlamıştır.

Gazetenin sayfalarında yer bulan bir diğer yazı türü ise hatırat ve tarih yazılarıdır. Ömer Hayyam’dan, Selçuklu sultanlarına, Osmanlı Döneminden, mevcut Konya vekillerinin hatıratlarına kadar değişik biyografi ve hatıra tarzında yazılar gazete sayfalarında yer almaktadır. Sinemadan, kumaş reklamlarına kadar birçok alanda Yeni Anadolu reklama sayfalarında daha çok yer ayırmıştır. Yeni Anadolu, gazete ve matbaasını Ankara’ya taşıdığı için 1934’te kapanmıştır.

Yeni Anadolu gazetesi

ADEM DEMİRSOY

BİBLİYOGRAFYA

  • Arabacı vd., 2008, 393.