Konya dış surunun kuzey doğusunda İsmet Paşa İlkokulunun batısında, Karatay ilçesi sınırları arasında yer alan Babasultan Mahallesi, doğuda Sultan Veled Caddesi, kuzeyde Kuzgunkavak ve Tercüman, batıda Tercüman ve Zemburi, güneyde Kasapsinan ve İçkaraaslan mahalleleri ile çevrilidir. Mahallenin tarihi, Türkiye Selçukluları Dönemine kadar gitmektedir.
1103 Cemaziyelevvel/Şubat 1692 tarihli bir hibe muamelesinde, bağışlanan yerin El-hac Eymir (Hacı Emir) Mahallesi’nde Baba Sultan Merkadi sınırında bulunması, yine 1127/1715 tarihli bir beratın El-hac Emir Mahallesi’ndeki Baba Sultan Mescidi’ne imam tayini ile ilgili bulunması, mahallenin eskiden El-hac Eymir ve Hacı Emir adlarıyla anıldığını göstermektedir.
1584 yılı Konya Tahrir Defteri ile 1642 yılı Hane-i Avarız Kaydında ve pek çok şeriye sicilinde Hacı Emir ve Hacı Eymir isimlerin geçtiği görülür. 1264/1847-48 yılı 148 Nu.lı Temettü Defteri’nde ise Hacı Emir/ Eymir adına rastlanmadığı halde mahallenin adı Baba Sultan olarak geçer. Mezkûr deftere göre mahallede, dört grupta toplam 19 kişi vergilendirilmiştir. Bu yıllarda Yakup Usta, Hafız Halil, Saraç Abdurrahman, Hacı Hasan Efendi, Dede Musa oğlu Mehmet mahalle sakinlerinden bazılarıdır.
Bütün bu Belgelerden anlaşılacağı üzere, mahallenin yaklaşık XIX. yüzyılın ilk çeyreğine kadar adı El-hac Emir, Hacı Emir, Hacı Eymir iken bu yıllardan sonra mahalle üçe bölünerek bunlardan biri Baba Sultan adıyla anılmaya başlanmıştır. Aynı isim Cumhuriyet Döneminde de devam etmiştir. Diğer iki mahalle ise Zemburi ile Tercüman Mahallesi’dir.
Kanuni döneminde yapılan tahrirlerde Hacı Emir Mahallesi’nin nefer sayısı on dört olarak tespit edilirken, 992/1584 yılı Tahrir Defteri’nde mükellef sayısı otuz yedidir.
XVII. yüzyıl ortalarında ise mükellef sayısı yine aynıdır. Bu tespitlerden Hacı Emir/Babasultan Mahallesi’nin Konya’da orta büyüklükte bir mahalle olduğu anlaşılmaktadır.
Baba Sultan’ın türbesi mahallede Karaaslan Sokağı üzerinde sağda, mescidi ise türbenin kuzeyinde aynı sokağın sol köşesindedir. Mescidin kapısı doğuya açıldığı gibi, mahalle çeşmesi de mescidin güneydoğu köşesindedir. Mescidin güneyindeki sokak Baba Sultan Sokağı adını taşımaktadır.
Hâlen Baba Sultan Türbesi’nin üzerinde bir kız Kur’an kursu ile lojmanlar bulunmakta, türbe binanın kuzey tarafında bodrum katında yer almaktadır. Türbe ile ilgili bir kitabe ve sanduka bulunmamaktadır.
M. Necati Elgin* tarafından bulunan bir belgeye göre, çevresindeki Kasap Sinan, Mihmandar mahalleleri ile birlikte mahalleye çeşme suyu, 1283/1866 yılında getirilmiştir. Mescit köşesindeki çeşme ise halk tarafından Cumhuriyetin ilk yıllarında 1340/1924 senesinde yaptırılmıştır.
Tapu kayıtlarından türbe yanında bir de tekkenin bulunduğu ve tekkenin Baba Sultan Tekkesi adıyla anıldığı anlaşılmaktadır. Türbe ve tekkenin doğu tarafında küçük bir mezarlık daha doğrusu hazirenin bulunduğu, mezar kalıntılarını gören mahalle sakinlerince anlatılmaktadır. Hazirenin bir bölümü hâlen otopark olarak kullanılmaktadır. Tekkenin tapu kayıtlarında görülmesi, tekkenin Osmanlının son dönemlerine kadar ayakta olduğunu göstermektedir.
Hacı Emir veya Baba Sultan kimdir? Bu iki şahsın aynı kimse mi, yoksa farklı şahsiyetler mi olduğu bilinmemektedir. Mahalle halkı Baba Sultan’ın Horasan erenlerinden olduğunu söylemektedir. Hacı Emir’in ise “Emir” sıfatından onun Selçuklu Dönemi devlet adamlarından biri olabileceğini düşündürmektedir.
Mahalle sakinleri hemen hemen tamamen değişmiş durumdadır. Mahallenin eski sakinlerinden kimse kalmadığından olsa gerek; komşuluk münasebetleri de kopma noktasındadır.
Mahalle, 2009 yılında yapılan değişiklikle, çevresindeki küçük mahallerle birlikte Şems Mahallesi’ne dâhil edilmiştir. Mahallenin 2008 yılında nüfusu 494’tür.
Babasultan Mahallesi Haritası
