BOZKIR

Niyazi Bey Evi

Niyazi Bey evi, ilçe merkezindeki ana caddenin güneyindeki geniş bir arsa içinde yer almaktadır. Seyyare Yiğit’in babası Niyazi Bey tarafından 1920’lerde iki katlı, orta sofalı olarak yaptırılan ev kırma çatı ile örtülmüştür. Düz toprak dam olan üst örtü sonradan kırma çatıya dönüştürülmüştür.

Evin zemin katına açılan cümle kapısı basık kemerli ve üzeri alınlıklı olarak profillendirilmiştir. Kemerli kapı bu görünüşüyle Barok unsurları ile ön plana çıkmıştır. İkinci katın pencere üstlerinde de silmeli kemerler aynı özelliklerdedir. Orta sofaya açılan pencere üstleri ise tuğla kemerli olarak yapılmıştır. Zemin kat duvarları düz moloz taşlarla yapılmışken birinci kat “por taş” adı verilen kesme taşlardan yapılmıştır.

Zemin katın birinci kat ile irtibatı yoktur. Birinci kat girişi güney ve kuzeydeki merdivenler vasıtasıyla sağlanmıştır. Evin güneyindeki büyük bir ayazlık ile birinci kat sofasına ulaşılmaktadır.

Birinci katın orta sofalı planı bugün doğu-batı istikametinde ikiye bölünmüş ve kuzey bölümü kiraya verilmiştir.

Birinci katta güneydeki odalardan sadece güneybatı köşedeki odada süsleme ve işçilik bakımından önemli ögeler bulunmaktadır. Diğer oda ve mekânlarda sade, süslemesiz ve alttan çakmalı tavan örtüleri vardır. Yine bu odaların içinde dolap ve yüklük gibi bölümler görülmektedir.

Güneybatı köşe oda özgün durumunu korumuştur. Ahşap bir kapı ile odaya geçilmektedir. Kapının hemen yanında odanın kuzey cephesini boydan boya kaplayan dolapta, yüklük ve gusülhane yer almaktadır. Yüklüğün ortasındaki çiçeklik, “aynalık” üzerinde bir ağzı açık bulunmaktadır. Ağzı açığın kenarı kemerli olup köşelerine yıldız motifleri yerleştirilmiştir. Bu odanın süslemesi diğer mekânlardan farklıdır. Orta oval küçük bir göbek ve bu göbekten dışa doğru ışık huzmeleri şeklindeki kollar sekizgen bir çerçeve içine alınmıştır. Sekizgenin köşelerindeki üçgen yüzeyler çıtalı tahtalarla kaplanmıştır. Bu tür şemseli tavanlar önemlidir.

Dış cephe mimarisinin por taş adı verilen hafif kesme taştan yapılmış olması, kat silmelerinin bulunması, pencere ve kapı silmeleri ile ev, bölge için biraz farklı özellikler göstermektedir. Urfa ve Kayseri evlerinde görülen cephe düzenlemesine sahip ev, kendini yapan ustaların iyi bir taş ustası olması veya ustaların bölge dışından gelmiş olması ihtimallerini akla getirir.

Niyazi Bey Evi, 2016 yılında köklü bir restorasyona tabi tutulmuştur.

 

Niyazi Bey Evi

OSMAN KUNDURACI

BİBLİYOGRAFYA

  • Kunduracı, 1995, 85-86