Karatay ilçesindeki son mahalle düzenlemesi sonrası Aziziye Mahallesi sınırlarına dâhil olan ve hâlen ibadete açık olan mescit, tipik bir mahalle mescididir. Bu sebeple fazla büyük ve yüksek olmadığı gibi, vaktiyle civarında bulunan avlulu evlerin mahremiyetine saygıdan dolayı, minareli de değildir. Mimari değeri olmamakla beraber, tarihî değeri önemlidir. Yaklaşık iki asırlık bir maziye sahip görünmektedir. 1978 yılında tescillenmiştir.
Mescit, taş temel üzerine yer yer tuğla ve kerpiç ile inşa edilmiştir. 1979 yılında yapılan son onarımda, yapı ve müştemilatı, tek ve kırma çatı ile örtülerek, üzeri kiremitle kaplanmıştır. Zaman içerisinde birçok onarım gördüğü için, duvarlarında almaşık sistem egemen duruma gelmiştir. Harimi, kareye yakındır. Cümle kapısı, kuzeydoğusundadır. Kapının solunda, duvara bitişik, mescidin çeşmesi yer alır.
Mescidin kapısından, küçük bir taşlığa girilir. Karşıdaki küçük kapı, odunluğa ve tabutluğa açılır. Odunluğun üzerindeki kısım, vaktiyle muallimhane iken sonraları mescide dâhil edilerek kadınlar mahfeli olarak kullanılmıştır. Sonra, üç basamaklı taş merdivenle çıkılarak, çift kanatlı ahşap kapısından, hareme girilir. Tavanı, ortada iki ahşap direğe ve yanlarda da duvarlara yükletilmiştir. Kıble duvarı hariç, üç yöndeki duvarlarında yer alan dört pencereden ışık almaktadır. Tavanı gibi tabanı da ahşap döşemelidir.
Mescidin dikkati çeken en önemli unsuru, ahşap mihrabıdır. Yarım daire kavsaralı, dikdörtgen formlu mihrap orijinaldir. Geometrik ve bitkisel motifli ince bordürlerle çevrilidir. Ajur, katı’ ve mail kesim teknikleriyle şekillendirilmiştir. Bu, muasırı olan bazı Konya mescitlerinde de görülen bir tekniktir.
Konya şeriye sicillerinde, mescidin mahalle sakinlerinden olup, geriye vâris bırakmadan vefat eden “Kâtibe binti Abdillâh”, “Ayşe binti Mustafa” isimli merhumelerin hayır vasiyeti kaydı bulunmaktadır. Bu kayda göre, mahalle mescidinin: “Fukaradan imam olanlara rıbhı meşruta 10 kuruş vakfedilmesi, fazla kalırsa hayır işlerine sarf edilmesi” talep olunmuştur.
Mescit, 1978 yılında yapılan son esaslı bakım ve onarım sonunda, bir de ahşap minber konularak cuma ve bayram namazları da kılınabilen cami hâline getirilmiştir.
Babıaksaray Mahallesi Mescidi
