ALAEDDİN TEPESİ

Alâeddin Tepesi Üzerindeki Yerleşim ve Yapılar

Alâeddin Tepesi, Konya şehri için “kentsel imaj” alanı niteliği ile 1936-1970 tarihlerinden bugüne kadar uzanan süreçte Konya Belediyesi’nin gerçekleştirdiği birtakım altyapı-imar faaliyetlerine sahne olmuştur. 1960-1990 arasındaki dönemde ise Alâeddin Tepesi’nin tarihî arkeolojik ve doğal mirası üzerinde gelecekte olumsuz etkileri olacak bir dizi altyapı faaliyetleri gerçekleştirmiştir.

Alâeddin Tepesi şehrin tarihinin de bir kesitini vermesi bakımından önemlidir. Tepenin kronolojisi şu şekilde özetlenebilir:

1. Frig ve Helenistik Dönemler (MÖ 700-25)

2. Roma Dönemi (MÖ 25-MS 395)

3. Bizans Dönemi (395-1069)

4. Selçuklu ve Beylikler Dönemleri (1069-1475)

5. Osmanlı ve Cumhuriyet Dönemleri (1475 …)

Alâeddin Tepesi üzerinde varlığı bilinen yapılardan yukarıda zikredilenler dışındakiler de şunlardır:

Rum ve Ermeni Kiliseleri: Tepenin güney eteklerindeki bu iki yapı da günümüze gelememiştir.

Rum Mektebi ve Tatbikat Sahnesi: XX. yüzyıl başlarında tepenin güneyinde inşa edilen binalardan Rum Mektebi Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren Halkevi olarak kullanılmış (1932-1951); Rum Mektebi Tatbikat Sahnesi (Tiyatro Salonu) de uzun yıllar Belediye (Halk) Sineması olarak hizmet vermiştir.

Subay Ordu Evi: İlk defa 1927 yılında Fahreddin Altay Paşa tarafından inşa ettirilen Ordu Evi, 1960 yılında Cemal Tural Paşa tarafından yıktırılarak yerine bugünkü Subay Ordu Evi yaptırılmıştır. Uzun yıllar Orduya hizmet veren bu binanın, 2013 yılında Konya Belediyesi tarafından Ordudan alınan muvafakat ile kaldırılmasına karar verilmiş; Millî Savunma Bakanlığı ile yapılan protokolle eski Ordu Pazarı arsasında da yeni Ordu Evinin yapımına başlanmıştır. 2015 yılı sonunda da inşasının tamamlanıp Ordu Evinin buraya taşınmasıyla bu binanın yıkılmasına başlanmış; 2016 baharında da yıkım tamamlanmıştır. İlerleyen süreçte Alâeddin Tepesi, tarihî dokusuna uygun bir hâle getirilip halkın istifadesine sunulmuş olacaktır.

Torrance Gazinosu: Alâeddin Keykubat Düğün Salonu: İlkin 1954 yılında Alâeddin Gazinosu olarak yaptırılan, Sıdkı Bilgin’in belediye başkanlığı döneminde (1958-1960), Amerika’nın Kaliforniya eyaletinin Torrance şehri ile Konya’nın kardeş şehir olmasının anısına ismi Torrance Gazinosu olarak değiştirilen bina günümüzde Alâeddin Keykubat Düğün Salonu olarak hizmet vermektedir.

Bu binalardan başka Alâeddin Tepesi’nin doğu yamacında Hava Şehitleri Anıtı* yer almaktadır.

Bugün gelinen noktada, Alâeddin Tepesi’ndeki kültürel mirasa ilişkin bakım-onarım, yenileme, arkeolojik kazı gibi her türlü yapılaşma faaliyetleri, Konya Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu denetim ve yetkisi altında gerçekleştirilirken, Alâeddin Tepesi şehrin en önemli mesireliklerinden biri olarak, Konya insanı ile misafirlerine hizmet vermeye devam etmektedir.

KORAY ÖZCAN

BİBLİYOGRAFYA

  • Odabaşı, 1998, 42-48; Arık, R. O., 1941; Önder, 1993.