ALİ ŞERBETÎ MAHALLESİ

Tarihî bir mahalle.

Ali Şerbetî Mahallesi, At Pazarı Kapısı (At Pazarı’na açılan kapı) ile Aksaray Kapısı (Akif Paşa Mektebi ile Terkenli Hanı arasında) arasında ve sur içerisinde yer almaktadır. Konya şeriye sicilleri ve çeşitli kaynaklarda Keçeciler, Attarlar ve Çilingirler gibi çarşıların bu mahalle sınırları içerisinde gösterilmesi mahallenin bu bölgede olduğunu kanıtlamaktadır. Şeriye sicillerindeki mülk satışlarında satılan mülklerin sınırında kale duvarının bulunması da bu bilgiyi teyit etmektedir. Bu mülk satışlarında mahallede çoğunlukla çarşı ve dükkânlara bunların yanında az da olsa meskenlere rastlanmaktadır.

Mahalle sınırlarını doğuda Konya dış suru, güneyde yine dış sur ile Sephavan, batıda Sephavan ve Şükran, kuzeyde ise 1867 Çarşı Yangını’nda ortadan kalkan Yediler mahallelerinin oluşturduğu tahmin edilmektedir.

Yavuz Sultan Selim dönemi, 914/1518 yılı yazımında adı geçen mahalle, Kanuni dönemi yazımında beş hane ve sekiz mükelleften ibarettir. 992/1584 yılı yazımında da mükellef sayısı yirmi beş olarak tespit edilmiştir. Bu kayıtlardan mahallenin küçük bir mahalle olduğu anlaşılmaktadır. 1847-48 yılı temettüat defterinde mahallenin kaydına rastlanmadığına göre, bu tarihten önce ya adı değişmiş ya da bir başka mahalle ile birleştirilmiş olmalıdır.

Mahalle avarız teşkilatının varlığı, 21-30 Cemaziyelevvel 1071/22-31 Ocak 1661 tarihli kadı sicil kaydında yazılı mahalle avarız vakfına yapılan bir para bağışı ile anlaşılmaktadır.

Konya Valisi Mahmut Paşa tarafından yaptırılan Mahmut Paşa Mescidi ile Alaca Han, bu hanın yakınında bulunan Çaylızade Hanı ve Mehmet Arif Efendi Hanı mahalle sınırları içerisinde yer almaktadır.

Mahmut Paşa Mescidi’nin yapım tarihi bilinmemekle birlikte 3 Rebiyülahir 1071/6 Aralık 1660 tarihinde Konya Kadısı Ebussuut Efendi tarafından mezkûr mescide yapılan 9 adet dükkân vakfından, mescidin yapım tarihinin bu tarihten önce olduğu anlaşılmaktadır.

BEKİR ŞAHİN

BİBLİYOGRAFYA

  • Konyalı, 250, 261; Sak, KŞS 10, Konya 2003, s. 237; Aköz, 2015, 103.