BAYSAL, HACI ARİF

Konya milletvekili. (1861-1946)

Karaman-Kazım Karabekir’de doğdu. Sıtkı Efendi’nin oğludur. Çok zengin olan ailesi Karaman’a göç ederek yerleşti ve burada Arif Bey’e hususi bir öğrenim sağladı.

Karaman’da çeşitli memuriyet görevlerinde bulunan Hacı Arif Bey, Karaman Mahkemesi Başkâtipliğinden sonra Karaman Reji İdaresi (Tekel) Müdürlüğüne getirildi.

Mütarekeden sonra, Konya Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kurulunca, vatansever Karamanlılar ile Karaman’da bu cemiyetin şubesini açtı.

Birinci dönem TBMM seçimlerine Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adına katılan Arif Bey, Konya milletvekili seçilerek Meclis’e girdi. Meclis’te, Kavanin-i Maliye Encümeni, Anayasa, Bütçe, Dilekçe, Sayıştay, Bayındırlık ve Defter-i Hakani (Tapu-Kadastro) komisyonlarında çalıştı.

Delibaşı Mehmet 1920’de Karaman’a yürüdüğü sırada Karaman’da bulunan Arif Bey, bütün çabalarına rağmen şehrin asilerce basılmasını önleyemedi. Hatta Silifke’ye kaçarak canını zor kurtardı.

Silifke üzerinden Meclis’e dönen Arif Bey, meydana gelen baskın olayı ile ilgili açıklamalarda bulundu. Delibaşı’nın ikinci defa Karaman’ı basacağını duyunca Karaman’a gelerek, halkla birlikte gerekli tedbirleri aldığı sırada, Delibaşı’nın arkadaşı Kazım Karabekirli Arzı’nın Abdullah, Arif Bey’e gelerek: “Bir kurtuluş çaresi söyle, bana bir akıl ver Arif Efendi Bey’im” deyince Arif Bey: “Delibaşı’nı öldürüp kellesini getirirsen, kurtulmana vesile olurum” dedi.

Milletvekilliğinden sonra Karaman’a dönen Arif Bey, Karaman civarındaki Yeniceköy ve Beydili’ndeki arazilerini çiftlik haline getirip, değirmencilikle uğraştı.

Evli ve iki kızı olan Arif Bey, soyadı kanunuyla birlikte “Baysal” soyadını aldı. 13 Ocak 1946’da Karaman’da vefat eden Arif Bey’in naaşı Karaman Koçakdede Mezarlığı’na defnedildiyse de daha sonra belediye tarafından mezarı şimdiki Büyük Mezarlık’a nakledildi.

Hacı Arif Baysal

AHMET ATALAY

BİBLİYOGRAFYA

  • Atalay, 1997, I/250-262; K. Öztürk, 1994, 32; Çoker, 1995, III/665; Gülcan, 1954, 58; Atalay-Çıpan, 1999, 104; Anonim, ts., 89.