BEYŞEHİR GÖLÜ

Yurdumuzun en büyük tatlı su gölü.

Akdeniz Bölgesi’nin Göller Yöresi’nde yer alır. Güney ve batısında, Toros Dağları; güneydoğusunda Erenler; kuzeydoğusunda Sultan Dağları bulunur.

Türkiye’nin üçüncü büyük gölüdür. Yüzölçümü 658 km², denizden ortalama yüksekliği 1.121 m, en derin noktası 8-10 m civarındadır. Yağış alanı 4.086 km²dir. Uzunluğu 50 km, genişliği 28 km’dir. Gölün suyu tatlıdır.

Göl çanağının oluşumunda tektonik ve karstik süreçler etkili olmuştur. Pliosen sonlarında kuzeybatı-güneydoğu istikametinde Beyşehir çanağı yükselemeyip faylarla çökmüştür. Çöken bu sahada, göl oluşmuştur. Pleistosendeki nemli ve yağışlı dönemle birlikte karstlaşma süreci etkisini göstererek göl sahası genişlemiştir. Gölün batı kesiminde birbirine paralel fay basamakları yer alır. Tektonik hareketlerle oluşan göl çanağı, çevreden gelen erozyonal malzemelerle dolgulanmaktadır. Doğu ve güneyinde alçak, batı kesiminde ise yüksek kıyılar yer alır. İçerisinde irili ufaklı otuz ada bulunmaktadır. Mada, İğdeli, Orta, Aygır, Kızıl, Hacı Akif, İçeri, Terkenli, Gölkaşı, Kızkulesi, Akburun, Mındıras bu adaların bazılarıdır.

Göl, dere ve karstik kaynaklarla beslenmektedir. Su seviyesinin düşmesinde; Beyşehir Kanal Çayı, Kıreli sulaması ve düdenler etkili olmaktadır. Yağışın normal seyrettiği yıllarda 450 hm³ su toplamaktadır. Son yıllarda göreceli olarak azalan yağışlar, göl tabanındaki çatlaklardan sızan sular ve giderek artan su alımı nedeniyle su seviyesinde büyük düşüşler görülmüştür. Göl suyu seviyesi; 1969’da 1125,38 m, 1975’de 1121,97 m, 1981’de 1125,50 m, 1990’da 1122,53 m, 1995’de 1121,8 m, 2000 yılında 1122,3 m, 2005 yılında 1122.5m ve 2009 yılında da 1122 m olmuştur. Son yıllarda su seviyesi çoğu kez 1120 m’nin altına düşmüştür. Yıl içerisinde ekim-mayıs ayları arasında yağışa bağlı olarak seviye yükselmesi, haziran-ekim arasındaki dönemde ise göl sularının kullanımı sebebiyle bir seviye alçalması görülür.

Gölalanı, 1991 yılında Birinci Derece Doğal Sit Alanı, 1993 yılında da Isparta ve Konya illerine bağlı olan Kızıldağ ve Beyşehir Milli Parkları sınırları içine alınmıştır.

Beyşehir Gölü

RECEP BOZYİĞİT

BİBLİYOGRAFYA

  • Akkuş-Bozyiğit, 2000, 90-95; Biricik, 1982, 45-51, 116-117; Komisyon, 1986; Özdemir, 2004; Kurt, 2000, 23-27; Hoşgören, 1994, 19-51; Kazancı, 1999; Tan, 2004, 38; Komisyon, 1999b; Doğan, 1997; Durak-Akköz, 1998; Sodan, 2006; http://www.cevreorman.gov.tr/sulak/sulakalan/beysehir.htm