ÇUMRA

Çumra ilçesine bağlı Dedemoğlu köyündedir. Yapı, kuzey cephedeki onarım kitabesine göre 1996 yılında büyük bir onarım geçirmiş, kerpiç olan beden duvarları dıştan ve içten tek sıra tuğla örülerek sıvanmıştır. Dıştan dışa 17,00x14,10 m ölçülerinde dikdörtgen planlı olan yapının üzeri, evvelce kara örtü tabir edilen düz toprak damlı iken, son onarımlarda kiremit kaplı kırma çatıyla kapatılmıştır.

Caminin, doğu ve batı cephelerinde altta ve üstte üçer, güney cephesinde ikişer ve kuzey cephesinde ise biri girişin üzerinde olmak üzere üstte üç, altta iki dikdörtgen pencereler yer almaktadır. Alt pencereler büyük, üsttekiler ise küçüktür. Harime, kuzey cephenin orta kısmından açılan çift kanatlı dikdörtgen kapıdan girilmektedir. Harim, mihraba dik, iki sıra, üçer yuvarlak ahşap sütunla üç sahna bölünmüştür. Harimin üzeri üstten kaplamalı tavan şeklindedir. Ahşap tavan, ortada profilli yastıkları olan ahşap sütunlarla taşınmakta, yanlarda ise beden duvarlarına oturmaktadır. Kuzey-güney istikametinde atılmış büyük kirişlere yaklaşık 20 cm aralıkla yan yana sıralanmış hatıllar yerleştirmiştir. Orta sahın yan sahınlardan hem geniş hem daha yüksektir. İçeride ahşap kuruluşun tabii görünümünün yanı sıra mihrap ve minberin sadeliği de dikkat çekicidir. Mihrap, basık kemerli olarak nihayetlenen yarım daire niş şeklindedir. Mihrap nişini dıştan üç yönde düz ve yuvarlak çıtakâri, ajurlu ahşap bordürler çevrelemektedir. Mihrabın üst kısmı ise orta kısmı yüksek dalgalı bir tepelik şeklinde vurgulanmıştır.

Minber, harimin güneybatı köşesinde yer almaktadır. Tamamen ahşaptan olan minberin süpürgelik kısmında kemerli üç açıklık bulunmaktadır. Yükseltilen minber yan aynalığı aynı zamanda merdiven korkuluğu vazifesi de görmektedir. İç içe dik açılı üçgenler oluşturan minber aynalığında üçgenler ajurlu bordürlerle vurgulanmıştır. Aynalığın orta kısmına ise yuvarlak içinde altı kollu yıldız motifi çıtakâri olarak işlenmiştir. Caminin hayırseverler tarafından tamamen betonarme olarak yaptırılan iki şerefeli minaresi dışarıda, kuzeybatı köşesinde yer almaktadır.

Kitabesi olmayan yapıyı XIX. yüzyıl sonlarına tarihleyebiliriz.